آبی که دود می شود / داریوش کشاورز
عصر جنوب – asrejonoob.ir: کم آبی، بحرانی که جهان امروز و آینده با آن روبروست. مسأله ای که درچند سال اخیر به اهمیت خطر آن پی برده ایم و بیشتر به آن پرداخته می شود. بحرانی که در آینده ای بسیار نزدیک جهان را تهدید جدی می کند و در بسیاری از کشورها از جمله کشور ما بیشتر نمود پیدا می کند که اگر در مورد مسأله آن مدیریت و چاره عملی اندیشیده و اجراء نشود جبر طبیعت و روزگار به سختی ما را وادار به اطاعت از خود می کند؛ بحرانی که ادامه پیدا کردن و گسترش یافتن آن مسائل و مشکلات بسیاری را در زمینه های گوناگونی به بار خواهد آورد که در رابطه با آن کارشناسان ایران و جهان بارها یادآور شده اند . اما می طلبد راهکارهایی که می توان از گسترش این بحران کاست و جلوگیری کرد را بیشتر مورد کنکاش و عمل قرار دهیم- شاید برخی یادداشت من با نام ” راه حل بحران آب ” در دو سال قبل را مطالعه کرده باشند که در آن به برخی عوامل تشدید و راه حل بحران آب پرداخته شد. که در این یادداشت قسمتهای کوچکی از آن را بازنویسی می نمایم همانطور که می دانیم عمده برداشت آب در جهان در بخش کشاورزی به مصرف می رسد و می طلبد در این یادداشت این بخش را مورد کنکاش قرار داده تا با مدیریت آب بخش کشاورزی کمک به حل این معضل کنیم. موضوع آب بسیار گسترده و فراگیر است که نیاز به دهها یادداشت و مقاله در این زمینه است که شناخت سرتیترها خود به نوعی کارگشا و رمز قفل مصرف آب این بخش است. بی گمان کشاورزی بخشی است که با حیات انسانها ارتباط پیدا می کند که در صورت صدمه دیدن این بخش، زندگی ما نیز به خطر می افتد. پس حیات این بخش یعنی حیات ما. و نکته مهم این بخش که به درستی در آن دقت و مدیریت نشده است، کاشت نوع محصولات کشاورزی است. حال که جهان با بحران کمبود آب روبروست چه نوع محصولات کشاورزی باید بکاریم و چه نوع نباید بکاریم؟ چه نوع محصولی را در چه منطقه جغرافیایی بکاریم و چه نکاریم حتی توسط چه کشاورزی کاشته شود؟ پس دانش اولویت کشت در کشاورزی دانشی که ضروریست به آن توجه شود. بشر در اولویت اول نیاز به کشت و داشتن کدام محصول و در اولویتهای بعدتر و آخر نیاز به کشت کدام محصول دارد و می تواند چه محصولاتی را اصلا نکارد لذا داشتن این دانش نیاز ضروری و لازم الاجرا است که خود بحثی گسترده است. در این مقال به یکی از مهمترین محصولاتی که ضرورتی به کاشتن آن نیست و مقدار بسیار زیادی از آب زمین جهت کاشت این محصول به مصرف می رسد اشاره می نماییم. این محصول چیست؟! محصولی که آب جهان را می مکد و دود می کند اما به جای سود به ما زیان می رساند، زیانهای فراوانی که نه تنها حیات ما را به خطر می اندازد بلکه زوایای دیگر زندگی انسانها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد؛ نام محصولی که آب را دود می کند ” سیگار ” است.که البته نه تنها سیگار بلکه همه محصولات مشابه را در بر می گیرد؛ اما ازسیگار به عنوان گسترده ترین و شناخته شده ترین و نمادی از همه مواد مخدر نام برده شده است می دانیم که هر ساله سطح وسیعی از خاک زمین جهت تولید تنباکو و مواد مخدر کشت می شود و میلیاردها متر مکعب آب جهت پرورش آنها مصرف می شود اگر به تمامی منابع مصرفی (آب، خاک، نیروی انسانی و …) و هزینه های تولید تنباکو، سیگار، قلیان، مواد مخدر و ابزارهای استعمال آن از صفر تا صد و به صورت جزء به جزء بخواهیم اشاره کنیم بسیار طولانی و زمانبر است که در این مقال نمی گنجد و فقط می توان اشاره بسیار کوچکی کرد که به همه هزینه های کاشت، داشت و برداشت تا حمل و نقل و فروش گرفته بنگرید می دانیم که چقدر منابع و هزینه ها صرف کاشت محصولی میشود که جای سود، زیانهای فراوان به زندگی انسانها و حتی حیوانات و حیات کل کره زمین وارد می کند. مضرات مصرف سیگار را که می نگریم، می بینیم در زمینه محیط زیست، اگردود ناشی از نخ سیگارهایی که در ۲۴ ساعت در جهان مصرف می شود را در یک محفضه جمع آوری کرده و به یکباره آزاد کنیم چه دود عظیم و گسترده ای به پا می شود؛ حال هفته، ماه، سال و سالهای آن را نیز تصور کنید. این دود چه مقدار به سلامت ما انسانها آسیب می رساند؟ چه هزینه ای جهت درمان افراد سیگاری، معتاد و بیمار صرف می شود؟چه مقدار هوای کره زمین را گرمتر می کند؟ اما اگر در افرادی که خلافکار هستند پژوهش شود می بینیم که اکثرا از اولین کارهای خلافی که شاید در جوانی و نوجوانی به عنوان تابو شکن و قبح شکن ناهنجاریهای اخلاقی، رفتاری و اجتماعی آغاز کرده اند مصرف سیگار بوده است چه سیگارها که به عنوان آغازگر برخی از راههای خلاف بسیاری از خانواده ها را از هم پاشانده است؛ بسیاری از پدر و مادرها را بی فرزند و بسیاری از فرزندان را بی پدر و مادر کرده است؛ چه دانش آموزان و دانشجویان نخبه را معتاد و حتی ولگرد کرده است؛ عده ای را دیوانه و مجنون و چه کارآفرینان که به گدا و مسکین تبدیل کرده است و بسیاری را نیز …. و از این بسیارها، بسیار است که اگر به آن بخواهیم بپردازیم نیاز به دهها یادداشت و مقاله است. پس بدانیم با مصرف هر نخ سیگار، یک لیوان آب سهم موجودات را در زمین کم کرده ایم. با هر نخ سیگار جان خود و انسانها را یک قدم به مرگ نزدیک تر کرده ایم. برای اینکه یک کشتی، هواپیما، تراکتور، کامیون و خودرو حرکت کند چه مقدار انرژی در جهان مصرف می شود؟ چرا این انرژی به مصرف برای رونق کالایی باشد که جان انسانها و زمین را نه امروز، بلکه فردا نیز تهدید می کند؟ پس مصرف سیگار آبی است که دود می شود، تجارت سیگار تجارت مرگ است، تجارت سیگار، تجارتی که باید خاموش شود.
نویسنده: داریوش کشاورز