خوزستان؛ ریزگرد، باران اسیدی و نامهربانی
عصر جنوب: چندی پیش مدیرکل هواشناسی استان خوزستان از احتمال بارش باران های اسیدی خبر داد.
اگر پدیده ریزگردها را به عنوان یکی از معضلات جدی کشور ایران فرض کنیم،بدون تردید استان خوزستان به عنوان یکی از کانون های انتشار ریزگردها به ذهن تداعی می شود.
اما این تنها معضل پیش روی خطه مذکور به شمار نمی رود،احتمال بارش های اسیدی باران از دیگر چالش هایی است که سلامت عمومی را در این بخش از کشور تهدید می کند.
به واقع در شرایطی که باران به عنوان یکی از نمودهای موهبت الهی در اقصی نقاط کشور به شمار می رود،این موضوع در خوزستان به عنوان تهدیدی جدی در عرصه زیست محیطی مطرح است.
روزبه کاویانی،کارشناس محیط زیست و یکی از فعالان حوزه زیست محیطی این استان، در تشریح این معضل عنوان کرد:یکی از ظرفیت های بالقوه این خطه از کشور به نعمت نفت و منابع زیرزمینی آن معطوف می شود.
وی افزود:با این وجود،فرسودگی تجهیزات و ادوات نفتی،باعث انتشار و آلایندگی هایی می شود که به تدریج می تواند وضعیت زیست محیطی خوزستان را به یک بحران جدی و عمیق مبدل سازد.
وی افزود:ظرفیت برد محیط زیست یکی از مولفه های حائز اهمیت در طبیعت به شمار می رود که در قالب آن، قدرت پالایش،تصفیه و فیلتر طبیعی آلایندگی ها محقق می شود.
کاویانی گفت:با تکیه بر این اصل و قاعده،هر آنچه میزان آلایندگی ها به نسبت ظرفیت برد محیط زیست فزونی یابد،به همان میزان احتمال ظهور و بروز چالش های عرصه زیست محیطی افزایش خواهد یافت.
کارشناس محیط زیست عنوان کرد:در حال حاضر می توان از استان خوزستان به عنوان یکی از مصادیق این پدیده ناخوشایند یاد کرد،زیرا سطح،حجم و میزان آلودگی ها به هیچ عنوان با ظرفیت برد اشاره شده تناسب ندارد.
وی در خصوص احتمال بارش باران های اسیدی گفت:بر اساس اظهارات کارشناسان و متولیان حوزه آب و هوایی این خطه از کشور،آلودگی هوا و انتشار ذرات ناشی از آن باعث می شود در هنگام بارش باران،و فرآیند تلفیق و ترکیب این آلایندگی ها با ذرات و قطرات باران،پدیده مورد اشاره را با خطر و تهدیدی جدی مواجه خواهد ساخت.
کاویانی عنوان کرد:به واقع برای مقابله و کنترل و مهار این معضل باید ساز وکاری حاکمیتی اندیشیده شود و با عزم و دستور کاری ملی،مدیریت معضل اشاره شده محقق شود،زیرا امکانات و بضاعت موجود در سطح استان،برای غلبه بر این معضل،کافی به نظر نمی رسد.
* گمانه زنی ها درخصوص باران اسیدی خوزستان
نخستین زمزمه ها در خصوص باران اسیدی،به سال۹۲ باز می گردد،زمانی که بارش ها در این خطه از کشور،باعث بروز مشکلات تنفسی شد و برخی از کارشناسان،علت این نارسایی های تنفسی را در باران های اسیدی جستجو کردند.
در این میان،برخی نیز معتقدند این چالش آنچنان که باید جدی نیست،اما اکثریت قریب به اتفاق صاحب نظران وجود چنین پدیده ای را رد نمی کنند.
بطور طبیعی،یکی از ملاک ها و معیارهای سنجش باران های اسیدی و میزان مخاطرات آن به تجهیزات و ادواتی معطوف می شود که با تکیه بر آن می توان ضریب این معضل را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.
با همه این اوصاف،کمبود امکانات در خوزستان باعث شده،نتوان بطور دقیق چالش مورد اشاره را مورد بررسی و مطالعه قرار داد.
در این میان،برخی موارد همچون آلودگی فلزات نفتی،دود ناشی از سوزاندن مراکز نیشکر،گرده افشانی گونه های گیاهی به نام کنوکارپوس و سوزاندن لاستیک ها و زباله ها به عنوان عوامل تاثیرگذار در تشدید این بحران مطرح می شود اما هنوز بصورت قطعی نمی توان میزان نسبت و شدت این معضل را در نقاط متعدد این خطه از کشور مشخص کرد.
چندی پیش کوروش بهادری،مدیرکل هواشناسی استان خوزستان عنوان کرد:نمی توان این معضل را به تمامی نقاط خوزستان تعمیم و گسترش داد.
وی افزود:تنها یک دستگاه سنجش درکل این استان وجود دارد که داده های آن فقط منحصر به محدوده فرودگاه این منطقه می شود و این در حالی است که ممکن است نقطه ای دیگر از این پهنه در ارزیابی و سنجش میزان آلودگی ها با شدت و ضعف هایی در ضریب آلودگی مواجه باشد و به واقع نمی توان میزان و عمق این معضل را در تمامی نقاط استان خوزستان یکسان قلمداد کرد.
بهادری معتقد است:در صورت افزایش چنین دستگاه هایی،می توان ارزیابی و برآورد دقیق تری را از شدت و ضعف این پدیده ارائه کرد.
چالش آلودگی نفتی در این استان به میزانی است که غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان،بر لزوم انعکاس و انتقال این مشکل به دولت از طریق وزیر نفت تاکید کرده است.
به هر ترتیب غلبه و مهار این معضل،مستلزم عزمی جدی و دستور کاری ویژه می باشد،در غیر اینصورت عمق بحران مورد اشاره به میزانی افزایش می باد که مرتفع کردن آن،مستلزم صرف هزینه ها و انرژی بسیاری خواهد بود.