پیشرفت لاکپشتی طرح کمربند سبز اهواز
احمد منصوری: طرح کمربند سبز اهواز ۷هزار هکتار (به قطر ۷۲ کیلومتر) مساحت دارد. این طرح از سال ۹۰ مصوب و سال ۹۱ آغاز شد و قرار بود در یک دوره پنج ساله اجرا شود.
کمربند سبز در سال ۷۳ برای برخی از کلانشهرهای کشور مثل تهران و مشهد و شهرهایی نظیر اراک و اهواز به عنوان شهرهای صنعتی پیش بینی شده بود.
دبیر کارگروه آلودگی هوای خوزستان در مهرماه سال ۱۳۹۰ گفته بود: طبق آخرین آمار موجود در سال ۹۰ سرانه فضای سبز شهر اهواز حدود ۱۰/۸ متر مربع برای هر نفر است که با توجه به پدیده ریزگردها لازم است تا ۲۵ متر مربع توسعه یابد.
«تورج همتی» اضافه کرده بود: طبق استانداردهای کشور، سرانه فضای سبز برای هر نفر ۱۵ متر مربع و براساس استانداردهای جهانی این سرانه ۱۵ تا ۲۵ مترمربع اعلام شده است. همچنین در طرح جامع شهر اهواز که براساس مصوبات شورای عالی شهرسازی به تصویب رسیده به سرانه فضای سبز شهری ۱۵ متر مربع اشاره شده است.
همتی گفته بود: باید کارگروهی با موضوع کمربند سبز تشکیل شود و در آن مباحث توسعه فضای سبز کلان شهر اهواز و نیز اقداماتی که باید براساس آییننامه آمادگی و مقابله با آثار زیانبار پدیده گرد و غبار (ریزگرد) و طرح جامع کاهش آلودگی هوای کشور به اجرا در آید به صورت مستمر پیگیری شود.
حالا با گذشت ۴ سال از اجرای پروژه کمربند سبز اهواز، این طرح کمتر از ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و برخی از مسئولان از کارشکنی دستگاههای اجرایی گلایه میکنند و برخی دیگر بر ضرورت شناخت متولی فضای سبز اهواز تأکید میکنند.
سهم خوزستان در عرصههای بیابانی کشور
رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری اخیرا از طرح نهالکاری در شنزارهای روان شهرستان باوی بازدید کرد و گفت: در کل کشور حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار عرصههای بحرانی بیابانی وجود دارد و ۱۰ میلیون هکتار نیز نیاز مند اجرای طرحهای آبخیزداری است. اکنون برای تثبیت شن در هر هکتار از شنزارها حدود ۲ میلیون تومان مورد نیاز است.
«خداکرم جلالی» با بیان اینکه استان خوزستان حدود ۱۰ درصد عرصههای بحرانی و بیابان کشور را در خود جا داده است، گفت: علاوه بر اعتبارات استانی از کمکهای پروژههای نفتی نیز برای تثبیت شن و بیابانزدایی استفاده میشود.
او در مورد منشأ کانونهای بحرانی شنهای روان گفت: برخی مناطق خوزستان قبلاً به وسیله تالابها و هورها از آب پوشیده بود که بعد از احداث سدهای مختلف و همچنین خشکسالیهای اخیر سطح این تالابها به محلی برای گرد و خاک تبدیل شدهاند و برای هر منطقه راهحل جداگانهای است.
رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری گفت: همچنین چرای بیرویه دام در مراتع باعث از بین رفتن پوشش گیاهی و فرسایش خاک میشود که با قرق کردن میتوان برخی از این کانونهای بحرانی را تثبیت کرد. به عنوان مثال در شهرستان امیدیه و هندیجان به دلیل احداث سدهای بالادست حقابه تالابها از بین رفته و کانونهای بحرانی ایجاد شده است.
الزام قانونی برای همکاری شرکتهای آلاینده
معاون برنامهریزی و توسعه شهرداری اهواز در این باره به همشهری میگوید: طبق بند دال ماده ۱۷۲ قانون توسعه پنجم ایجاد کمربند سبز با منابع دولتی توسط شهرداری صورت گیرد اما پیرو آلودگی ۷ شهر از جمله اهواز آییننامههایی برای مشارکت شرکتها و سازمانها نیز وضع شد.
«ابراهیم نوشادی» ادامه میدهد: میزان کمربند سبز اهواز ۷ هزار و ۲۰۰ هکتار است که باید به صورت کامل در سراسر شهر ایجاد شود از همین رو تقسیم کاری بین تمام دستگاهها و شرکتها ایجاد شد. سهمیه شهرداری اهواز ۸۰۰ هکتار بود که در طول این مدت ایجاد شد. او با اشاره به اینکه انتظار میرفت شرکت های آلودهکننده هوا مانند نیشکر و صنایع فولاد، در این مقوله همکاری کنند، میافزاید: شرایط شهر اهواز به دلیل استقرار صنایع آلاینده و ریزگردها خاص است و باید برای ایجاد فضای سبز بیشتر در آن تلاش کرد.
تعهدات اجتماعی عمل نشده صنایع آلاینده
از سوی دیگر، عضو شورای اسلامی شهر اهواز با انتقاد از آنچه عملی نشدن تعهد صنایع این کلانشهر در اجرای کمربند سبز اهواز عنوان میکند، خواستار احیای کارگروه کمربند سبز اهواز در استانداری خوزستان شد.
«عاشور سواری پور» در گفتوگو با همشهری اظهار میکند: در سال ۹۰ کارگروه کمربند سبز اهواز تشکیل و قرار شد این طرح با مشارکت شهرداری و صنایع آلاینده اطراف این شهر اعم از فولاد، نفت و ملی حفاری اجرا شود. با وجود تعیین سهم هر کدام از این شرکتها در طرح کمربند سبز، اما در این سالها هیچیک از آنها به تعهد خود عمل نکردهاند.
او اضافه میکند: سهم شهرداری اهواز در کمربند سبز اجرای ۱۰ درصد معادل یک هزار و ۲۰۰ هکتار بوده که تاکنون ۸۰۰ هکتار از آن اجرا شده است.
وی با اشاره به اینکه کلانشهر اهواز یک شهر صنعتی است میگوید: آلودگی ناشی از فعالیت این شرکتهای صنعتی بر محیط زیست و سلامت شهروندان تاثیر میگذارد، از سوی دیگر این کلانشهر مورد هجوم پدیده ریزگردها و طوفانهای گرد و غبار داخلی است که کمربند سبز میتواند تا حدودی این مشکلات را کاهش دهد.
ضرورت ورود استاندار
سواری پور با بیان اینکه صنایع آلاینده نباید از وظایف خود شانه خالی کنند و عذر آنها از نظر مردم پذیرفته نیست، اظهار میکند: علاوه بر تعهداتی که این شرکتها در جبران خسارت های زیستمحیطی خود دارند، قانون برای هر کدام از این شرکتها، مسئولیت های اجتماعی تعیین کرده که باید به آن عمل کنند.
این عضو شورای اسلامی شهر اهواز خواستار ورود استاندار خوزستان برای رفع این مشکل و احیای کارگروه کمربند فضای سبز شد تا صنایع مستقر در اطراف اهواز ملزم به اجرای تعهدات خود شوند.
عضو دیگر شورای شهر اهواز نیز در همین خصوص به همشهری میگوید: کمربند سبز اهواز در شورای سوم به تصویب رسید اما از آن زمان تاکنون تنها شهرداری به تعهداتش عمل کرده در صورتی که دستگاههای دیگر مانند نفت، فولاد و… موظف به انجام تعهدات خود در این خصوص هستند.
«علی ناصری» میافزاید: چرا مدیران این دستگاهها به وظایف خود عمل نمیکنند، این طرح علاوه بر ایجاد اشتغال، باعث کاهش آلودگیها خواهد شد و مدیرانی که در این خصوص به تعهداتشان عمل نکنند، لیاقت این مسئولیت را ندارند.
هوای پاک و فضای سبزم آرزوست
بر اساس آمار رسمی، اهواز پس از اصفهان و تهران، بیشترین آلودگی هوا را دارد، میزان آلودگی هوا در این شهر روزبهروز افزایش یافته و شدیدتر میشود. مهمترین علت آلودگی هوای اهواز، دودسازی صنایعی مانند نیشکر، نفت، ایران کربن و فولاد خوزستان، گرد و غبار و حملونقل درونشهری است و دیگر عامل آلودگیها گسترش افسارگسیخته بافت شهری و رسیدن آن به کارخانهها است.
بر اساس برنامههای سازمان محیط زیست، در صورت افزایش ۵۰۰ هکتاری پوشش گیاهی در شهر اهواز و انجام پروژه کمربند سبز، بین چهار تا شش درجه از گرمای هوا در اهواز کاسته خواهد شد و آلودگی هوا نیز تا حد چشمگیری پایین خواهد آمد. از پاییز ۱۳۸۵ کل استان خوزستان درگیر پدیده طوفان خاک شدهاست که زیانهای مالی فراوانی به بار آوردهاست.
مردم شهرهای خوزستان و به ویژه اهواز سالهاست که در حسرت آرامیدن در سایه درختی و تفریح در بوستان و فضای سبزی هستند. فضای سبزی که حق آنهاست و کمتر بدان توجه شده است. آرزوهایی که ناتمام روی زمین مانده است.
- با گذشت ۴ سال از آغاز اجرای پروژه کمربند سبز اهواز، این طرح کمتر از ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
- در اهواز حدود ۱۳۰۰ هکتار فضای سبز وجود دارد که با توجه به صنعتی بودن این کلانشهر، این میزان کم است.