سید محمد خاتمی: باید جانهای صلحطلب تربیت شوند
عصر جنوب: رئیس موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها؛ در روز صلح با تاکید بر اینکه باید جان هایی صلح طلب و صلح خواه تربیت شوند و گفت وگو درباره صلح به گفتمان صلح بدل شود گفت: باید پارادایم و سرمشق ستیز و خشونت به سرمشق و پارادایم تفاهم مبدل شود.
بزرگداشت روز صلح صبح روز یکشنبه با حضور سیدمحمد خاتمی، نماینده سازمان ملل و مدیر منطقه ای یونسکو در موزه صلح تهران برگزار شد و پیام بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل به مناسبت روز صلح قرائت شد.
حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمی، مبدع ایده گفتوگوی تمدن ها و رییس جمهور پیشین ایران، در این مراسم گفت: در طول تاریخ و به خصوص در قرنی که گذشت، جنگ زیاد نکوهش شد و آشتی و صلح ستایش شد. در ادبیات فارسی نیز آثاری در راستای نکوهش جنگ و ستایش صلح کم نیستند.
خاتمی با اشاره به قصیده ملک الشعرای بهار با نام «جغد جنگ» و فاخر خواندن این قصیده بیان کرد: آنچه در عالم واقع وجود داشته بیشتر جنگ، ستیز و خشونت بوده است؛ خشونت میان آنان که قدرت را در دست دارند و آنان که باید زندگی کنند و این خشونت و جنگ در قرن گذشته با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی و افزایش فزون خواهی انسان قرن بیستم، بیشترین فاجعه را در تاریخ به وجود آورده است؛ دو جنگ جهانی، جنگ های منطقه ای و جنگ سرد و در پایان قرن بیستم که همچنان ادامه دارد بروز وحشتناک پدیده تروریسم.
وی گفت: تروریسم همیشه بوده اما متناسب با دنیای تکنیکی امروز ابعاد وحشتناکتری پیدا کرده است و در مقابل، صدای جنگ علیه تروریسم مطرح است در حالیکه ترور و تروریسم خود حاصل فزون خواهی و جنگ طلبی قدرت هایی است که حاکمیت بر عالم و آدم را می خواسته اند.
خاتمی ادامه داد: این حاصل زندگی اجتماعی انسان در طول تاریخ بوده است در حالی که مصلحان بزرگ بخصوص پیامبران، ندای زندگی برای انسان دارند و زندگی در جایی است که صلح باشد، خداوند در قرآن می فرماید، به دعوت پیامبر و خدای پیامبر که شما را به زندگی می خواند، پاسخ دهید.
وی زندگی را در متن صلح دانست و با اظهار تاسف از اینکه همواره جنگ غالب بوده است، بیان کرد: سفارش و توصیه کردن فایده ندارد؛ باید جان ها تربیت شوند، جان هایی که صلح طلب و صلح خواه هستند. باید گفت وگو درباره صلح به گفتمان صلح بدل شود.
خاتمی گفت: باید پارادایم و سرمشق ستیز و خشونت به سرمشق و پارادیم تفاهم مبدل شود؛ اگر گفت وگوی تمدن ها در برابر جنگ تمدن ها مطرح می شود، این با توجه به نیاز انسان بوده است.
رییس جمهور پیشین ایران اظهار کرد: باید پارادایم عوض شود تا زندگی بهتر شود. باید خشونت گرایان، افراط گرایان و جنگ طلبان از صحنه سرنوشت کنار روند تا صلح و آشتی، تفاهم، همدیگر را درک کردن، زندگی را برای یکدیگر خواستن و امنیت خود را در امنیت دیگری و پیشرفت خود را در پیشرفت دیگری دانستن، برقرار شود. در این صورت است که زندگی سرشار از صلح خواهد شد و افراط گرایان و زورگویان در عرصه سرنوشت زندگی اجتماعی انسان جایی ندارند.
وی با بیان اینکه جنگ زشت است و موزه جنگ نیز زشتی های جنگ را به رخ می کشاند و نشان می دهد، افزود: در دل جنگ زشت، زیبایی نیز نهفته است و آن مقاومت و مقابله در برابر خشونت است. اگر انسان های بزرگ و از خود گذشته ای نباشند که در برابر خشونت گرایان بایستند، یک شبه زندگی بشر به جهنم تبدیل می شود.
خاتمی بیان کرد: امروز در این موزه صلح، شاهد حضور زنده جان هایی زیبا هستیم که گرچه در جنگ سلامت و آرامش و زندگی خود را به یک معنا از دست داده اند، اما جان مقاوم آنها آینه زیبایی هایی است که وجود دارد.
رییس جمهور پیشین ایران گفت: به همان اندازه که جنگ تجاوزکارانه زشت است، جنگ به معنی دفاع، موجودیت و بقای خود و ایستادن در برابر متجاوز زیباست. اگر این مقاومت نبود، جنگ طلبان به سرعت همه زندگی انسان را نابود می کردند.
خاتمی در روز صلح اظهار امیدواری کرد که همه ما به پیام پیامبران و مصلحان بشر گوش فرادهیم و زندگی را سرشار از تفاهم، گفت وگو و محبت کنیم و با همبستگی جان های محبت خواه و زیبا و زیبایی شناس، زشتی آفرینان و جنگ طلبان را منزوی کنیم و سر رشته حیات و سرنوشت انسان را از دست زورگویان و جنگ طلبان خارج کنیم.
وی در پایان گفت که برای رسیدن به این خواسته و صلح نیاز است که همه تلاش کنیم و باید فداکاری کرد.
در این مراسم پیام بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل قرائت شد. در پیام بان کی مون آمده است: امروز روز جهانی صلح است. هرسال در این روز سازمان ملل متحد برای آتش بس جهانی فراخوان می دهد. ما از جنگجویان می خواهیم سلاح هایشان را زمین بگذارند تا همه بتوانند هوای صلح را تنفس کنند.
درگیری مسلحانه موجب اندوهی فراوان برای خانواده ها، جوامع و همه کشورها می شود.
امروز بسیاری از مردم در دستان بی رحم جنگ طلب ها و تروریست ها در رنج به سر می برند. اجازه دهید برای همبستگی در کنار آنان قرارگیریم. صلح و امنیت بنیادهای اساسی برای پیشرفت اجتماعی و توسعه پایدار هستند. بههمین دلیل سه دهه قبل سازمان ملل متحد بهحق مردم به صلح متعهد شد.
طی سال آتی، ما هفتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد را گرامی میداریم. سازمان ما بر اساس تعهد برای نجات نسلهای آتی از بلای جنگ تاسیس گردید. ما پیشرفت زیادی داشتهایم. اما کارهای انجام نشده زیادی باقی مانده است. ما باید آتش افراطیگری را خاموش کنیم و عوامل بنیادی درگیری را از بین ببریم. صلح جادهای طولانی است . باید باهم در آن همسفر شویم – گامبهگام، و از همین امروز. اجازه دهید در نیم روز یک دقیقه سکوت کنیم. اجازه دهید همگی به صلح و معنی آن برای خانواده بشری احترام بگذاریم. اجازه دهید صلح را در قلبها و افکارمان حفظ کنیم و به نرمی آن را پرورش دهیم تا شاید رشد نماید و شکوفا شود.
در این مراسم نماینده جانبازان جنگ، پیام مصدومان شیمیایی به مناسب روز صلح را خواند و با اشاره به اینکه امروز میلیونها نفر در رنج هستند اظهار امیدواری کرد که به جای تفاوت ها از شباهت ها و به جای انتقام از بخشش و به جای جنگ از گفت وگو سخن گفته شود.
مدیر منطقه ای یونسکو نیز با تاکید بر اینکه حقوق مردم در برخورداری از صلح در شرایط کنونی از اهمیتی بالا برخوردار است افزود:باید واقعیت جنگ و آنچه در عراق و سوریه رخ می دهد را درک کنیم.
وی تاکید کرد که باید به همان قدرتی که ابزار جنگی ساخته می شود درباره صلح تلاش کنیم و باید بکوشیم افراد خود در برابر خشونت ایستادگی کنند.
نماینده سازمان ملل در تهران نیز در تشریح پیام بان کی مون گفت: اگر ما به عنوان انسان حق داشتن صلح را داریم وظایفی نیز در نگاهبانی از آن داریم.
وی در ادامه با تشریح این وظایف به ۷ مورد کلیدی پرداخت و بازتعریف از منافع ملی، تعریف جدید از امنیت ملی، کاهش فقر، کاهش بی عدالتی و تقویت همبستگی اجتماعی، حفاظت از محیط زیست، پاسخگویی حکومت مدارانه و ارائه فرصت برابر به دولت ها و ملت ها و نقش هر فرد بشر را در تقویت و ساری کردن صلح موثر دانست.
سیدمحمد خاتمی در ادامه از موزه صلح بازدید کرد و رزمندگان جنگ که امروز روایتگر موزه صلح شده اند، به بیان توضیح های مربوط به بخش های مختلف موزه پرداختند. در پایان نیز متنی که صلح را تعریف می کند با صدای بلند خوانده و حاضران نیز تکرار می کردند. متنی که با این جمله شروع می شود: «صلح چیزی فراتر از جنگ بین دولت هاست…»
سیدمحمد خاتمی در پایان بازدید از موزه در دفتر یابود آن نوشت: «صلح زیبا و خواستنی است. افسوس که در عرصه تاریخ به سبب فزون خواهی و خشونت طلبی انسان، چون کیمیاست و جنگ امر رایج بوده و هست. موزه صلح که با همت عزیزانی که خود قربانی خشونت و جنگ و در عین حال مظهر ایمان و ایثار ملتی بزرگ و با ایمان هستند، کانونی است که سرشار از عشق و صفاست و در عین حال نماینگر زشتی جنگ است و بر زیبایی دفاع در برابر متجاوز تاکید دارد و نیز این اصل مهم را می آموزد که با همت مردان و زنان خیرخواه می توان جامعه را به سویی هدایت کرد که از جنگ گریزان باشد و اگر جنگی شد با صلح شرافتمندانه بر آن نقطه پایان نهاد.
سیدمحمد خاتمی