مقابله با وایبر، واتس اپ و … دوام ندارد
عصر جنوب: پژوهشگر حوزه روزنامهنگاری و رسانههای آنلاین با اشاره به اینکه بحثهایی که امروز درباره ابزارهای ارتباطی جدید مطرح میشود، مشابه بحثهایی است که یک دهه پیش درباره وبلاگ جریان داشت، میگوید این مقابلهها دوامی ندارد و نمیشود جلوی تکنولوژی ایستاد. همیشه در جامعه ما همین بوده است؛ موج و مخالفتهایی ایجاد میشود، ولی دوام نخواهد داشت.
این مدرس روزنامهنگاری با اشاره به جنبهی اقتصادی و تجاری این ابزارهای جدید، گفت: افرادی هستند که از این طریق ارتزاق و برای محصولاتشان تبلیغ میکنند. اگر این ابزارها متوقف شوند، تعداد زیادی از این افراد ضرر میکنند. از این گذشته چرا به این نکته توجه نمیشود که میتوان از طریق این ابزارها، پیامهای اجتماعی مثبتی منتقل کرد؛ مثلا در بحران آب با استفاده از ویدئوهای آموزشی، روش درست الگوی مصرف آب را ترویج کرد. چرا منتقدانِ این نرمافزارها، پیامهای اخلاقی و مذهبی را با این ابزارها منتقل نمیکنند؟
او سپس درباره افراد و گروههایی که منافعشان با تکنولوژیهای جدید به خطر افتاده است، گفت: وقتی شما ابزاری به نام وایبر داشته باشید، به درآمد اساماس (پیامک) و بخشی از درآمد شرکتهای اینترنتی که بر انتقالِ داده از طریق تلفن، متمرکز هستند، لطمه وارد میشود. زمانی کارتهای اینترنتی وجود داشت که از طریق آنها با خارج از کشور صحبت میشد. الآن با وجود وایبر، دیگر کسی از آن کارتها استفاده نمیکند و منافع و درآمد شرکتی که آن را عرضه میکرد، به خطر افتاده است. طبیعی است که مالکان آن شرکتها برای برخورد با تکنولوژیهای جدید فشار بیاورند. آنها این وسایل را منفی جلوه میدهند که درآمد خود را احیا کنند، اما این مقابلهها دوامی ندارد و نمیشود جلوی تکنولوژی ایستاد. همیشه در جامعه ما همین بوده است؛ موج و مخالفتهایی ایجاد میشود، ولی دوام نخواهد داشت. موجهای گوناگون مخالفت از وبلاگ شروع شد و به شبکههای اجتماعی رسید و حالا نوبت به ابزارهای جدید رسیده است، اما مطمئن باشید تا ۱۰ سال آینده، انواع دیگری از ابزارها به وجود میآیند که سرعت گردش اطلاعات را آنقدر بالا خواهد برد که وایبر و واتس اپ را حذف خواهند کرد.
قوانلو قاجار همچنین درباره نحوه برخورد مردم ایران با تکنولوژی گفت: نوع برخوردها بهتر شده، مردم آگاهتر شدهاند و ترس آنها کمتر شده است. با مراجعه به تاریخچه وسایل ارتباط جمعی میبینیم هنگامی که در فوریه ۱۹۳۶یک تلویزیون نیمه مکانیکی برای اولین بار در لندن به نمایش گذاشته شد، مردم از نگاه کردن به این پدیده ناآشنا، هراس داشتند، اما خیلی سریع این وسیله جادویی، محبوب شد و به حریم خلوت خانهها راه یافت. پس این ترس فقط در مردم ما نیست، همه جا هست. اما چون این ناآگاهی در ایران بیشتر است، فضای منفی هم در جامعه ما شدیدتر است؛ البته در بسیاری از کشورهای دیگر هم درباره این مسائل بحث میشود.
او درباره راهکار حل این مسأله اظهار کرد: راه حل ساده این است که اگر فکر میکنند این ابزارها کارکرد منفی دارد، نرمافزار دیگری بسازند که قابلیتهایی داشته باشد و مردم از آن استفاده کنند. این نرم افزارها، تکنولوژی چندان پچیدهای ندارند و میتوان در داخل ایران آنها را ساخت. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا نرمافزارهای مختلفی ساخته میشوند که در دنیای رقابت و فروش می توانند دوام بیاورند. در رقابت، کسی برتر است که ابزاری تولید کند که انتقال داده را سریعتر و ساده تر انجام دهد.
قوانلو قاجار ادامه داد: ما میتوانیم خودمان نرمافزارهای بهروزتر و جدیدتر بسازیم. در این زمینه دولت باید به بخش خصوصی اجازه سرمایهگذاری و رقابت بدهد. مردم از چیزی که دولت بسازد و به صورت اجباری دستور استفاده از آن را بدهد، استقبال نمیکنند. در حال حاضر ژاپن، چین و روسیه هر کدام شبکه اجتماعی خود را دارند، پس ما هم میتوانیم با ورود بخش خصوصی، شبکه اجتماعی خصوصی خود را بسازیم که به قدری خوب و عالی و عمل کنند که مردم رغبت کنند و از آن استفاده کنند. اما تنها راه این است که انحصار و رانت آن در اختیار دولت یا نهادهای شبه دولتی نباشد. تا وقتی همه چیز دولتی است، همه این طرحها عملا شکست میخورد.