عصر جنوب : در چند روز گذشته مسئولان استان خوزستان نسبت به کمبود آب در این استان و نابودی هورها هشدار داده اند این در حالی است که همچنان رویای انتقال آب کارون در اذهان مردم استان های دیگر وجود دارد.
یکی از چالشهای مهم جهان امروز ، بحران آب است . طی یک قرن گذشته مصرف جهانی آب ۱۰ برابر و از بین رفتن آب هم ۸ برابر شده است. طبق آمار سازمان ملل متحد هنوزحدود ۱۱% از مردم جهان ( ۷۸۳ میلیون نفر ) فاقد دسترسی به آب هستند و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۵ بیش از ۴۷ درصد مردم جهان در مناطق تنش آبی قرار داشته باشند . همین آمار اشاره دارد که سالیانه حدود ۴/۳ میلیون نفر بدلیل فجایع مرتبط با آب از بین می روند و هر ۲۰ ثانیه یک کودک بدلیل ضعف در سیستم های بهداشتی مرتبط با آب می میرد .

در این میان در خاورمیانه که پذیرای ۶/۳ درصد از مردم دنیا است و تنها ۱/۴ درصد از منابع آب شیرین جهانی را در اختیار دارد ، چالشهای مرتبط با آب در خاورمیانه از مرز بحران نیز گذشته است . از بین ۱۰ کشوری که بیشترین تنش آبی را دارا هستند ۸ کشور آن در منطقه خاورمیانهوجود دارند. این منطقه دارای بالاترین نرخ کمیابی آب در جهان است و سه چهارم منابع آبی در این منطقه توسط ساکنان آن مصرف شده است. اندوخته های آب شیرین خاورمیانه در نیم قرن گذشته بیش از یک سوم کاهش یافته است.

با اینکه در بین کشورهای خاورمیانه ، جمهوری اسلامی ایران از وضع آبی بهتری برخوردار است اما این بدین معنا نیستکه در حوزه آب دچار بحران نباشد . برخی کارشناسان ،کم آبی را بزرگترین بحران پیش روی کشور قلمداد کرده اند که اخیرا برخی از کلانشهرها از نظر کمبود آب به خط زرد و قرمز رسیده اند و راه حل آن را انتقال آب از کارون قلمداد می کنند این در حالی است که خوزستان نیز خود دچار کمبود آب است و هورهای این استان به علت کمبود آب رو به نابودی می رود.

خوزستان با مشکل کمبود آب رو به رو است

احمد سیاحی، معاون امور عمرانی استانداری خوزستان، با اشاره به اینکه خوزستان با مشکل کمبود آب روبه رو است گفت: در فصل زراعی گذشته به دلیل کمبود آب در این استان بیش از ۷۲ هزار هکتار از اراضی کشاورزی حاشیه سد کرخه کشت نشد.

وی بیان کرد:بخشی از اراضی کشاورزی خوزستان در سال زارعی گذشته به دلیل مشکل کمبود آب در این استان کشت نشد و این در حالی است که کشاورزی تنها منبع درآمدی کشاورزان خوزستان است، برخی از نخیلات آبادان،خرمشهر و شادگان نیز به دلیل نبود آب کافی خشک شده است.

این مقام مسوول با بیان اینکه رویای وجود ۳۳ درصد از آب های جاری کشور را در خوزستان باید به فراموشی سپرد افزود: در چند سال گذشته به دلیل خشکسالی های پی در پی، آورد رودخانه های استان به شدت کاهش یافته و اکنون با معضل تامین آب آشامیدنی ،کشاورزی و صنعت روبه رو هستیم.

سیاحی گفت: هم اکنون میزان آب رودخانه های اصلی خوزستان ۱۸ و نیم میلیارد متر مکعب است در حالی که این استان به ۲۴ میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد.

معاون امور عمرانی استانداری خوزستان اظهارکرد:بسیاری از شهرهای این استان با وجود قرار گرفتن در کنار سدهای بزرگ ،از نعمت آب آشامیدنی با کیفیت و کافی محروم بوده و به بسیاری از روستاهای آن همچنان از طریق تانکر آبرسانی می شود.

انتقال آب کارون، هورهای خوزستان را نابود می‌کند

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: ‌اگر آب کارون به حوضه‌های دیگر منتقل شود هورهای خوزستان به طور کلی نابود می‌شوند.

دکتر سید محمود کاشفی‌پور دزفولی اظهار کرد: هورهای استان در چند سال اخیر به دلیل کاهش حق‌آبه با خشکسالی مواجه شده و مشکلات زیادی را برای ساکنان محلی ایجاد کرده‌اند.

وی با بیان اینکه یکی از مشکلاتی که افراد محلی هورها را دچار چالش معیشتی کرده، خشک شدن روز به روز هورها و کاهش بهره‌وری آن‌هاست، تصریح کرد: ساکنان محلی هورها، بهره‌وری خوبی از هورها دارند، به طوری که تنها راه امرار معاش این افراد درآمدزایی از هورهاست. وقتی حق‌آبه به میزان موردنیاز به هورها نرسد، مشکلات فراوانی از جمله از بین رفتن آبزیان و مسایل زیست محیطی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به تبعات نابودی هورهای خوزستان، اظهار داشت:‌ بر اثر نابودی هورها، ساکنان محلی مشاغل خود را از دست می‌دهند و هم‌چنین کاهش محدوده هورها، جریان ذرات ریز را دوباره تکرار می‌کند و با کوچکترین وزش باد، پدیده ریزگردها شدت می‌گیرد که نه تنها خوزستان بلکه استان های مجاور آن را نیز دچار مشکل می‌کند. به طور کلی تبعات اجتماعی و زیست محیطی نابودی هورها، جبران‌ناپذیر است.

وی ادامه داد: طرح انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی برای خوزستان یک مساله جدی است، چرا که طرح بزرگ ۵۵۰ هزار هکتاری با هزینه‌های فراوانی در خوزستان در حال اجراست که اگر آب نباشد، صرف این هزینه‌ها عملا بی‌فایده است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان کرد: معتقدم طرح انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی باید کارشناسی شود و آب را بدون کارشناسی به خصوص برای مصارف کشاورزی منتقل نکنیم.

وی ادامه داد: ‌ بیش از ۹۰ درصد آب در نظر گرفته شده برای انتقال به فلات مرکزی، جهت مصارف کشاورزی برنامه‌ریزی شده و این مقدار آب بیش از ۱۰ برابر نیاز شرب اصفهان به آب است.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان کرد: ‌اگر قرار باشد آب برای مصارف کشاورزی منتقل شود، چه جایی بهتر از خوزستان وجود دارد که قابلیت کشت بیش از دو میلیون هکتار را دارد.

وی اظهار داشت: دولت در جریان طرح انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی باید ملی فکر کند و در تصویب طرح‌ها منافع ملی را در نظر بگیرد.

کاشفی پور ادامه داد: وقتی آب منتقل شود توقعات زیادی در پی آن ایجاد می‌شود؛ یعنی منطقه مقصد به طور مستمر به آب نیازمند خواهد بود و جریان انتقال به طور مداوم انجام می‌شود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز مخالفت شدید خود را با انتقال آب اعلام کرد و گفت: به دلیل خشکسالی‌ها و کاهش نزولات جوی در چند سال اخیر، منابع آبی استان به شدت کاهش یافته است و در شرایط فعلی منابع آبی موجود، اراضی مستعد کشاورزی استان را تامین نمی‌کنند.

هشدار درباره ‌وضعیت بحرانی آب خوزستان

مدیرکل سازمان محیط زیست استان خوزستان گفت: وضعیت آب استان خوزستان به قدری بحرانی است که آب به تالاب هورالعظیم نمی‌رسد و در صورت خشکی تالاب هورالعظیم آسیب‌ها و خسارت‌های زیادی به محیط زیست می‌رسد.

احمدرضا لاهیجان‌زاده اظهار کرد: سازمان آب و برق استان خوزستان وضعیت بد و بحرانی آب استان را باید به مسئولان کشوری اعلام کنند.

وی افزود: وضعیت آب استان خوزستان به قدری بحرانی است که آب به تالاب هورالعظیم نمی‌رسد و در صورت خشکی تالاب هورالعظیم آسیب‌ها و خسارت‌های زیادی به محیط زیست می‌رسد.

مدیرکل سازمان محیط زیست استان خوزستان گفت: امروزه وضعیت آب فقط کارون نیست و حتی وضعیت رود کرخه هم بحرانی است و به همین دلیل کشاورزی در آن منطقه محدود شده است.

وی بیان کرد: اطلاعاتی که از وضعیت آب استان خوزستان اعلام می‌شود دقیق نیست و باید اطلاعات صحیح درباره وضعیت رود کارون اعلام شود.

لاهیجان‌زاده با بیان اینکه تنویر افکار عمومی برای مشخص شدن وضعیت رود کارون ۲ بخش است، عنوان کرد: باید نمایندگان استان خوزستان با حضور در مکان‌های مختلف دفاعیات خود را انجام دهند و اساتید دانشگاه‌ها دفاعیات علمی خود را به گوش مردم برسانند.

وی با بیان اینکه آب کارون قابلیت استفاده تجاری، صنعتی، تولید انرژی و کشاورزی را دارد، گفت: سالانه بیش از ۱۳ میلیون تن از محصولات کشاورزی به آب کارون وابسته هستند.

در جمهوری اسلامی ایران حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند ، وظیفه عمومی تلقی می‌شود. از این رو فعالیتهای اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست و یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازم پیدا کند ممنوع است . ” این متن اصل پنجاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است بنا براین تمام کارخانه ها و طرح های مغایر با محیط زیست در کشور غیر قانونیاست زیرا هیچ قانون و ایین نامه یا مجوزی در کشورهانمیتواند بر خلاف قانون اساسی ان کشور باشدانتقال آب برروی محیط زیست منطقه اثرات مخربی ایجاد می‌کندو باخشک شدن تالابها باعث افزایش گردوخاکها و درجه حرارت در خوزستان ( که جزیی از هلال حاصلخیز خاورمیانه است)خواهد شدو و فقط همین امر که کاملا بر خلاف اصلپنجاه قانون اساسی کشور است غیر قانونی بودنطرح های انتقال ابراثابت میکند.

توسعه در هر استان باید بر مبنایپتانسیل ان محل باشد و تو سعه کشاورزی در مناطقفاقد ابکافی و به بهای نابودی محیط زیست و کشاورزیمناطق دیگرکاملا غیر علمی و غیر اخلاقیاست.