عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: این سوی اروندرود، نه فقط پالایشگاه نفت آبادان، بلکه سینما نفت آبادان هم با معماری منحصر به فرد خود، همچون شیری که بر روی زمین نشسته، به نظاره آن سوی اروند نشسته است؛ گویی سینما نفت آبادان، فقط یک سینما نیست؛ شیری است که در حال حفاظت از قلمرو خود در مرز است.
به گزارش نکونیوز، قبل از انقلاب اسلامی، آبادان را به عنوان شهر سینما‌ها می شناختند. آبادان، قلب نفتی ایران، پس از تهران، دارای بیشترین سینما در ایران بود و عمر سینما در آبادان با عمر پالایشگاه نفت آبادان برابر است. انگلیسی‌ها در سال‌های اول ورودشان به آبادان یک دستگاه آپارات برای نمایش فیلم آوردند و در محله «بریم» یک سینمای روباز بسیار کوچک خاص خودشان ساختند. اما بعدها سینماهای دیگری در آبادان ساخته شد. سال ۱۳۱۱ سینما «شیرین» در منطقهٔ شهری آبادان تاسیس شد و سال ۱۳۲۳ هم شرکت نفت سینما تاج یا همان سینما نفت امروزی را ساخت. سینما تاج سابق که اکنون هم در آبادان پا برجاست، معماری انگلیسی دارد و گفته می شود برای ساختن این سینما همه مصالح موردنیاز را از لندن آوردند. آنگونه که سایت تاریخ ایرانی نوشته : تا سال ۱۳۵۷ جمعاً ۱۵ سینما در آبادان ساخته شد: تاج، نفت، گلستان، بهمنشیر و پیروز وابسته به شرکت نفت بود و بقیه برای استفادهٔ عموم آزاد: شیرین، خورشید، رکس، متروپل، نیاگارا، شهناز، ساحل، ایران، کیهان و سهیلا.

سینما نفت آبادان که به لحاظ سبک معماری و شهرت، در ایران بی‌همتاست و به عنوان یکی از نمادهای آبادان شناخته می شود، ۹۶۰ نفر گنجایش تماشاگر دارد. این بنای تاریخی و فرهنگی که در نزدیکی محله بوارده جنوبی قرار دارد با آجر نسوز قرمز رنگ، موسوم به آجر لندنی ساخته شده و در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۰۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در کتاب «جامعه‌شناسی آبادان» اطلاعات دیگری مربوط به اینکه کدام سینما در کجای شهر قرار گرفته و مخاطبانشان از چه قشری بودند، به چشم می‌خورد. از جمله اینکه سینما تاج سابق و «نفت» فعلی در محله بوارده جنوبی مخصوص کارمندان شرکت نفت بود و بقیه حق ورود به آن را نداشتند. فیلم‌های آن عمدتاً خارجی بود که برخی از آن‌ها به زبان اصلی پخش می‌شد. از سال ۱۳۵۴ که به علت بالا رفتن کیفیت فیلم‌های فارسی، هفته‌ای یک فیلم فارسی پخش می‌شد، در سینما تاج نظم خاصی برقرار بود و سینما دارای یک بار بود. سینما بهمنشیر و پیروز مخصوص کارکنان شرکت نفت و اعضای خانواده‌های آن بود. این دو سینما روباز بودند. سینماهای گلستان و نفت هم به اعضای باشگاه‌های گلستان و نفت اختصاص داشت. در این سینما‌ها انواع فیلم‌ها بر اساس نیاز و سلیقهٔ مخاطبان به نمایش در می‌آمد. در سینماهای شرکت نفت فیلم‌های درجه اول خارجی نمایش داده می‌شد و در سینماهای شهر نیز از فیلم‌های تجاری داخلی و خارجی گرفته تا فیلم‌های اجتماعی- سیاسی به زبان فارسی نمایش داده می‌شد.