فسادهای زیست محیطی خوزستان؛ از بی توجهی به باران های خاکستر تا شکایت قضائی علیه فعالان محیط زیست
عصر جنوب/ asrejonoob.ir: اگر چه رییس اداره حفاظت محیط زیست اهواز اظهار می دارد که آتش زدن مزارع نیشکر برای برداشت محصول به هیچ وجه از نظر محیط زیست قابل قبول نیست و رییس سابق مرکز بهداشت خوزستان اعلام می دارد که متاسفانه سوزاندن پسماندها در مزارع نیشکر پدیده و عادت زشتی است که با گسترش و توسعه مزارع نیشکر و صنایع جانبی آن گریبان ساکنان این منطقه است و سلامتی آنها را در معرض تهدید قرار داده است و سوزاندن نیشکر و مزارع کشاورزی موجب آلودگی هوا با آلاینده‌هایی مانند CO ،CO2 ،NOX ، SO2 و هیدروکربن‌ها می‌شود، ولی مردم روستاهای حاشیه طرح نیشکر سال هاست که شاهد باران های خاکستر هستند و در کمال آرامش مسوولین شرکت نیشکر، بخاطر تبعات این باران ها، روز خود را با تلخ مزاجی سپری می نمایند. متاسفانه به دلایل عجیب و غریب، اخیراً در رسانه ها دیگر اینگونه تهدیدات سلامت مردم روستاهای حاشیه طرح نیشکر نقل قول نمی شود و اینگونه به نظر می رسد نه نیشکری سوخته شده است، نه تخلف زیست محیطی رخ داده شده است و نه به حقوق مردم تعرض شده است.
در مقابل، دهل و کرنای تولید شکر و رکورد تولید آن اخیراً در رسانه بیشتر مشهود می شود به طوری که این احساس می شود اینهمه شکر بدون تعرض به حقوق مردم تولید شده است.
اگرچه جالبتر، از ریاست حفاظت محیط زیست کشور، وزیر نیرو، استانداری خوزستان(استاندار، معاونت عمرانی استانداری و غیره)، اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان(مدیر کل و دیگر مسوولین) تا دیگر متولیان دولتی و نمایندگان مجلس شورای بر مخاطرات آنها اظهار نظر و حتی هشدار خود را اعلام نموده اند و دانشمندان نیز پیش از این، هشدارهای لازم درباره مخاطرات طرح های نیشکر در خوزستان را اعلام نموده اند و از آنها به عنوان طرح های غیر کارشناسی نام برده اند که حیات جلگه خوزستان را به مخاطره می اندازد، ولی به عنوان نمونه، شرکت نیشکر اعلام می دارد که تصمیم های سازمان حفاظت محیط زیست کشور(به عنوان واحد حکومتی نظارتی) بر پایه فشارهای سیاسی است و هر نوع آمار ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست را دروغ می داند.
این عملکرد شرکت نیشکر در حالی در حال انجام است که متاسفانه آوارگی های زیست محیطی خوزستان از رودخانه کارون و تالاب های هورالعظیم و شادگان گرفته تا بیمارستان شفاء(بیمارستان فوق تخصصی سرطان در اهواز) هر روز ابعاد پیچیده و گسترده به خود می گیرد و در کمال آرامش شرکت نیشکر به عنوان مخرب زیست محیطی، هر روز ورقه جدیدی از دفتر مخاطرات را برای مردم خوزستان ورق می زند.
به راستی برای این طراح ورقه های دفتر مخاطرات زندگی مردم خوزستان تا حالا چه حکم های قضائی صادر شده است؟ گناه مردم خوزستان در آفرینش چنین دفتری چیست؟ چرا از بهانه اعتلای کشور برای آفرینش چنین دفتری استفاده شده است؟ چرا مخالفت با آفرینش چنین دفتری مخالفت با اعتلای کشور تلقی می شود؟ و دیگر سوالات که علل آنها باعث شده است قهر و غضب طبیعت بیش از پیش مردم خوزستان را بگیرد و با کلماتی مانند “باران های خاکستری” و “شوری آب” با آنها سخن گوید.
موردی که نیاز به تامل دارد این است که فرمایشات مقام معظم رهبری مانند “مسوولان از انتقاد نه بترسند، نه خشمگین و ناامید شوند”، “مسوولان در شنیدن انتقادها سعه صدر داشته باشند”، “انتقادپذیری فرصتی برای اصلاح است، از انتقاد عصبانی نشوید” نشان دهنده موضع صریح رهبری نسبت به نقد و انتقاد پذیری و اینکه جامعه نیازمند ترویج فرهنگ نقد و نقدپذیری است. اما متاسفانه علیرغم صراحت مقام معظم رهبری نسبت به فرهنگ انتقاد پذیری و اشتباه پذیری، نگرش های شرکت نیشکر نشان می دهد که فرهنگ اشتباه پذیری نتوانسته است جایگاه و نقش خود را پیدا نماید.
حال علیرغم کلیه اظهارات و هشدارهای دانشمندان و متولیان حکومتی به مخاطرات طرح های نیشکر در خوزستان، شرکت نیشکر در مقابل متولیان حکومتی نمی تواند به سلیقه خود عمل نماید. بعنوان نمونه، شرکت نیشکر و صنایع جانبی نتوانسته است از ریاست حفاظت محیط زیست، وزیر نیرو، استاندار خوزستان یا مدیر کل محیط زیست خوزستان بخاطر ارائه چنین حقایقی شکایت قضائی نماید ولی همان حقایق ارائه شده از طرف فعالان محیط زیست را به عنوان “نشر اکاذیب” اعلام می دارد و اقدام به شکایت قضائی می نماید.
اگرچه شکایت قضائی به عنوان “نشر اکاذیب” توسط شرکت نیشکر علیه فعالان محیط زیست به خاطر تنظیم و باز نشر اظهارات متولیان امر از طرف دادگاه رد شده است ولی این سوال پیش می آید که اگر این بدعت مسموم و خطرناک شرکت نیشکر به عنوان الگوی مناسب برای آینده استفاده گردد می تواند چه مخاطراتی برای محیط زیست خوزستان داشته باشد؟ یا اینکه سنت شکنی توسط شرکت نیشکر در حرمت شکنی ارزش فعالیت فعالان محیط زیست می تواند چقدر کیفیت زندگی مردم را به مخاطره بیاندازد؟
پرداخت حق وکالت چند میلیون تومانی توسط فعالان محیط زیست برای دفاع از خود در برابر شکایت قضائی می تواند به عنوان مانعی جدی برای ادامه فعالیت فعالان محیط زیست و یا حتی مسیری برای بازداشت و زندانی شدن آنها با توجه به عدم استطاعت مالی و عدم آشنایی فعالان محیط زیست با مواد حقوقی و آشنایی وکیل های شرکت توسعه نیشکر با مواد حقوقی است.
امید است با توجه به مخاطرات چنین بدعت زشت و خطرناک، شرکت نیشکر بجای برنامه ریزی در ایجاد چنین بدعت جدیدی در به مخاطره انداختن محیط زیست و زندگی مردم خوزستان، فرهنگ انتقاد پذیری را سر لوحه خود قرار دهد زیرا که به عنوان آمیزه دینی است.