در دولت پیشین امور تحت تاثیر رفتار پوپولیستی دولت مردان بود/ مهلکه قومیت و قدرت در استان

عصر جنوب/ asrejonoob.ir: مردم ایران از هر قوم و قبیله ای که باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ، نژاد و زبان سبب امتیاز نخواهد بود طبق اصل ۱۹ قانون اساسی، پس از انقلاب اسلامی مبنای وحدت بخشی گروه های قومی در کشور و به ویژه در سال های پس از جنگ بوده است.
خوزستان استان اقوام گوناگون است، تنوع قومی بنا به عللی همچون مهاجرت و صنعتی بودن این استان نسبت به دیگر نقاط کشور بیشتر است، مناطق دیگر کشور عموما از تنوع قومی یک دست تری برخوردار است اما آنچه این اقوام را در خوزستان کنار هم قرار داده است، همزیستی تاریخی آنها با یکدیگر در سیطره واحد جغرافیایی تحت تاثیر اشتراکات فرهنگی – دینی بوده است. آنچه در مبحث قدرت در وضعیت کنونی مطرح است این است که قدرت در سلسله مراتب حاکمیتی ایران قائم به فرد است و در واقع پس از به قدرت رسیدن هر فردی در هر مسندی، اقتدار، ابزار اعمال قدرت
می شود شاید به همین علت است که معمولا مدیران به نوعی استبداد گرایش پیدا می کنند تا بتوانند بقا و استمرار قدرت خود را تضمین کنند. همین تمایل به قدرت- اقتدار ابزاری- میان نخبگان دولتی نیز رایج است، باندبازی ها و لابی های میان افراد همسو برای کسب یا بقا قدرت، چانه زنی نیست یلکه تبانی برای کسب یا استمرار جایگاه قدرت است در این شیوه عموما هدف وسیله را توجیه می کند و وسایل از هویت ذاتی برخوردار نیستند.  بنابراین عموما در مشی مدیریتی خصوصا در مدیران خوزستان از تدوین و طراحی برنامه های بلندمدت و حتی کوتاه مدت، خلاقیت و مشارکت جویی و واگرایی در حوزه مدیریت- قدرت- کمتر می توان نشانی یافت.قدرت_ مدیریتی_ که حیات خود را منوط و موکول به اقتدار ابزاری می بیند حتی اگر بتواند از اهرم قومیت نیز در مسیر کسب و بقا مدیریت استفاده می کند و این ظرفیت متاسفانه با توجه به بافت ناهمگن قومی در استان خوزستان فراوان وجود دارد.
موسم انتخابات مجلس و شوراهای شهر و یا تغییر و تحولات پس از انتخاب رییس دولت، معمولا دوران گذار برخی مدیران خوزستان است در این گیر و دار برخی ها سعی می کنند با لابی گری، باندبازی و یا حتی قوم گرایی منصبی- قدرتی- را تصاحب کنند و یا حتی جایگاهی را حفظ و استمرار بخشند و جالب است که میزان توجه و اعتنا دولت به مشارکت و توسعه سیاسی موجب افزایش یا کاهش این تحرکات خصوصافعالیت های قومی می شود
فی المثل در دوران زمامداری دولت پیشین مشی سیاسی دولت در راستای توسعه سیاسی و گسترش آزادی های مدنی و افزایش مشارکت سیاسی قرار نداشت لذا تغییر و تحولات کشور و خاصه خوزستان تابع تمرکزگرایی دولت و تصیم گیری و اقدام از بالا بود و این رویه هیچ نظم و نسخ متعارف و یا قابل پیش بینی نداشت.
اساسا در دولت پیشین بیشتر امورتحت تاثیر رفتار پوپولیستی دولت مردان بود و بین مردم و حتی نمایندگان آنان با دولت هیچ گاه گفتمان جدی در راستای مطالبات مردم شکل نگرفت این رفتار دولت و برخی نمایندگان مجلس موجب محدودیت هایی در فعالیت های سیاسی- اجتماعی احزاب سیاسی،تشکل ها و اصناف) و در واقع نوعی انسداد سیاسی بدون اعمال قوه قهریه شد. اما در دولت اصلاحات و یا دولت کنونی امید و تدبیر سلوک شخصی و مرام و گرایش سیاسی دولتمردان و حامیان دولت موجب بسط فضا سیاسی جامعه و طرح مطالبات انباشته شده شهروندان و حتی خواسته های قومی خاصه در خوزستان شده است. اما انبساط فضای سیاسی و آزادی های مدنی خاصه در خوزستان واجد یک پارادوکس اساسی است.
محرومیت های بی شمار مردم خوزستان، توسعه یافتگی کمتر نسبت به دیگر نقاط کشور و سومدیریت های متوالی موجب انباشت مطالبات این مردم در دهه اخیر شده است لذا گشایش فضای سیاسی در دولت امید و تدبیر موجب طرح مطالبات فزاینده این مردم شد در چنین فرایندی برخی باندهای قدرت طلب قومی نیز با سواستفاده از بسط فضای سیاسی، اغراض و اهداف خود را با یارگیری و عضوگیری طراحی و دنبال می کنند این گروه های قومی با صف بندی با دیگر اقوام و جعل و ارائه خواسته های خود به نام مطالبات شهروندی، خواهان سهم بیشتر از کرسی های مدیریتی استان هستند.
تحریک تعصبات قومی و قطبی شدن فضای اجتماعی استان، مدیران استان را وادار به استفاده بیش از پیش از اقتدار ابزاری در مسیر حفظ جایگاه خود خواهد کرد در چنین فضایی برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت ناممکن خواهد شد و خوزستان همچنان از قافله توسعه و آبادانی عقب خواهد ماند.
قوم گرایی باندهای قدرت طلب قطعا موجب تحقق اهداف و مطالبات آنان در خوزستان نخواهد شد اما در چنین فضایی امکان طرح و پیگیری مطالبات عمومی شهروندان نیز کمرنگ می شود البته شاید در کوتاه مدت با یارکشی از مدیران ناآگاه استان و استفاده از پتانسیل آنان موفق به تصاحب چند پست مدیریتی گردند اما در نهایت با قطبی شدن فضای استان صنعتی و نفت خیز خوزستان، انسداد سیاسی حاکم خواهد شد و دود این قوم گرایی چشمان تمامی شهروندان را خواهد آزرد.
اکنون این قائله و تحرکات بعد از نزدیک به یک دهه برای تحت تاثیر قرار دادن انتخابات آینده مجلس استارت خورده است و متاسفانه برخی ها نیز فریب این بازی را خورده اند بی شک نهادهای فعال دولت در حوزه اجتماعی – امنیتی، می توانند با رصد دقیق فعالیت این گروه های قومی جلوی این اتفاق ناخوشایند و انسداد فضای سیاسی در آینده را بگیرند.   

کیومرث سرکاکی

مطالب پیشنهادی

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.