ابراهیم رجب زاده عنوان کرد: رودخانه ها به عنوان مهمترین منابع تامین کننده آب شرب و مصرفی شهرها و روستاهای کشور نقش مهمی در تامین سلامتی انسان و محیط زیست دارند اما متاسفانه طی سال های اخیر به همراه رشد فزاینده ساخت و سازهای غیر اصولی و توسعه شهر نشینی، شاهد تخلیه فاضلاب ها و پسماندهای خانگی، صنعتی، کشاورزی و بیمارستانی در رودخانه ها هستیم.

وی با بیان اینکه این امر موجب تیرگی رودخانه ها و غلظت بالای آلاینده ها در حیاتی ترین مایه زندگی می شود، ادامه داد: رودخانه ها مهمترین عامل توسعه شهرها و تمدن بشری بوده و همچنین فراهم کننده آب و انرژی برای طبیعت و انسان به شمار رفته و البته می توان گفت تأمین آب مصرفی انسان ها نقش اقتصادی رودخانه هاست.

عضو کمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون خاطر نشان کرد: در گوشه و کنار جهان و کشور ما، نیاز به آب روز به روز افزایش می یابد این موضوع نه فقط به علت افزایش جمعیت، بلکه سایر مصارف نظیر بهداشت، صنایع و کشاورزی نیز محتاج آب است.

وی با اشاره به اینکه میزان آب در نقاط مختلف کشور تفاوت فراوانی دارد، عنوان کرد: در مناطقی از کشور آب فراوان موجود بوده و بر عکس در مناطق خشک و کویری دچار کمبود و مسئله تامین آب هستند.

رجب زاده با بیان اینکه از نظر کیفیت، آب تغییرات متفاوتی دارد در بعضی نقاط با کیفیت شیمیایی مطلوب تر و در نقاط دیگر با غلظت یونی بیشتری مواجه هستند، تصریح کرد: همچنین پراکندگی جمعیت در نقاط مختلف کشور متفاوت است و در نتیجه نیازهای آنها به آب متفاوت خواهد بود. امروزه تمدن، تغییراتی را در کیفیت آب ها باعث شده است چه از طریق شهرنشینی و رشد بی رویه جمعیت و چه از طریق ایجاد آلودگی های ناشی از صنعت و استفاده از مواد شیمیایی و سموم در کشاورزی تغییراتی در کیفیت منابع آب آشامیدنی به وجود آمده است.

عضو کمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون افزود: این آب ها، دیگر به همان گونه که قبلا مورد استفاده قرار گرفته است نمی توانند مورد بهره برداری قرار گیرند، از طرفی امروزه نیاز به آب با کیفیت بالا بیشتر و بیشتر می شود بنابراین نه تنها حفاظت از این منابع، کاری است بسیار ضروری بلکه باید اقدامات لازم برای منابعی که هنوز دچار آلودگی نشده اند، انجام گیرد.

وی بیان کرد: حوزه آبریز کارون مجموعا بیش از ۷۰ درصد جمعیت شهری و روستایی، ۴۵ درصد زمین ها و ۸۰ درصد صنایع کشاورزی استان را در خود جای داده است تامین آب صنایع بزرگی مانند صنعت نفت، پتروشیمی، صنایع فولاد از طریق کارون، اهمیت فرا استانی کارون و نقش مهم آن را در تامین منابع ملی روشن می سازد.

رجب زاده اضافه کرد: به دلیل وجود این رودخانه بزرگ در استان خوزستان رشد صنایع برزگ و مادر شامل صنایع فولاد، نفت و گاز، کربن بلک، نیشکر و پتروشیمی و سایر صنایع دیگر به منظور استفاده از آب کارون برای تامین آب مورد نیاز صنایع استقرار یافته و نیز از طرفی بیش از ۹۰ درصد آب آشامیدنی تصفیه خانه های خوزستان از کارون تأمین می شود.

عضوکمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون با اشاره به اینکه خوزستان به عنوان دومین استان درآمدزای کشور دارای صنایع گاز، نفت، پتروشیمی، نیشکر و کارخانه های متعدد دیگر است، عنوان کرد: کارخانه هایی که آب مورد نیاز خود را از بالا دست رود تهیه کرده و فاضلاب و آلاینده های خود را به پایین دست کارون منتقل می کنند.

وی ادامه داد: هر یک از این صنایع شامل صنایع فلزی، کانی غیر فلزی، برق و الکترونیک، شیمیایی، پتروشیمی، نفت، کاغذ و غذایی بسته به نوع فعالیت خود آلاینده هایی را وارد آب می کنند، طبق بررسی های صورت گرفته در حال حاضر ۸۰ درصد صنایع مهم استان خوزستان که پساب های خود را به منابع آب های سطحی تخلیه می کنند استاندارد تخلیه پساب سازمان محیط زیست برای غلظت COD (اکسیژن شیمیایی) که از طریق آلاینده های صنعتی با دبی بالا به وجود می آید را رعایت نمی کنند.

رجب زاده خاطر نشان کرد: صنایع غذایی، ترکیبات آلی خود را در آب تخلیه می کنند، صنایع فلزی ترکیبات روغنی و مقدار زیادی فلزات سنگین وارد رودخانه می کنند، نوشابه سازی نیز همان شکری را که در تولید استفاده می کند در مراحل شست و شو به آب انتقال می دهد و صنایع شیمیایی و پتروشیمی نیز ترکیبات شیمیایی و آلی خود را که خطرناک نیز هستند، وارد آب کارون می کنند.

عضو کمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون افزود: مجتمع های بزرگ کشت نیشکر کارون و هفت تپه از محصولات مهم استان خوزستان است که از نظر رتبه دومین سهم را در تولید آلودگی رودخانه کارون دارد، این محصول در بخش صنعت و هم در بخش کشاورزی و تخلیه زهاب ها بار آلودگی زیادی را وارد آب می کند.

وی اظهار کرد: سهم آلاینده های رود کارون به ترتیب مربوط به سه بخش کشاورزی (۴۸ درصد)، فاضلاب های شهری (۲۷ درصد) و صنعت (۲۳ درصد) است.

به گفته وی منشا بخش اعظم بیماری سرطان در خوزستان از ترکیبات آب آلوده است و ترکیباتی مثل سرب و جیوه تنوع گونه های آبزی در استان خوزستان بر اثر آلودگی کارون تغییر کرده و از تعداد ماهی ها کاسته شده است.

— مهر