حیات فردای خوزستان در گرو نشاط دوباره کارون
عصر جنوب/ asrejonoob.ir: دکتر علی غلامی گفت: همچنین الحاق رودخانههای شور واقع در این محدوده به همراه فاضلاب صنایع و زهآبهای کـشاورزی و حوضـچههـای پرورش ماهی که مستقیما وارد رودخانه میشوند، وضعیت نامناسبی را از نظر آلودگی کیفی آب رودخانه به وجود آورده، به طوری که افت کیفیت آب رودخانه کارون در ماههای کمآب تابستان در سالهای اخیر نگرانیهایی را موجـب شـده است.
وی عنوان کرد: آب از عوامل مهم زندگی انسان، گیاهان و حیوانات است و توسعه روزافزون جمعیت در برخی نقاط دنیـا منجـر بـه کمبود آب شده است. آبهای جاری بالاخص رودخانهها از دیرباز مورد توجه و نیاز جوانع بشری بودهاند، به طـوریکه تمدنهای بزرگ بشری همیشه در نزدیکی سرزمینهای رودخانههای بزرگی که قادر به تامین منابع آب مـورد نیـاز و حمایت از کشاورزی و حمل و نقل بودهاند، تشکیل شده و با از دست رفتن توان بهرهروی آنها تمدنهای اطرافشان نیز رو به افول گذاشته است.
غلامی افزود: با وجودی که آبیاری سابقه بسیار طـولانی دارد و ظهـور و افـول بـسیاری از تمدنها با آبیاری و شور شدن اراضی در ارتباط بوده اما فقط در ۵۰ سال اخیر به کیفیت آب آبیاری بها داده شده است. حوزه آبخیز رودخانه کارون بهجز رودخانه دز با مساحتی معادل بیش از ۴۲ هزار و ۷۵۴ کیلومتر مربع یکـی از وسیعترین حوزههای آبریز کشور است.
عضو هیات علمی گروه خاکشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز خاطرنشان کرد: ورود آب با کیفیت نامطلوب به خاک نگرانیهایی را برای متخصصین علوم خاک به همراه دارد. خاک یکی از منابع مهم و ارزشمند طبیعت است. بدون داشتن خاک سالم حیات و زندگی روی زمین امکانپذیر نخواهد بود. ۹۵ درصد غذای انسان از زمین حاصل میشود و برنامهریزی برای داشتن خاکی سالم و تولیدکننده، لازمه بقای انسان است.
وی گفت: ورود مواد، ارگانیسمهای زیستی یا انرژی به درون خاک سبب تغییر کیفیت خاک میشود. همین مساله باعث میشود که خاک از حالت طبیعی خود خارج شود. مصرف آب با کیفیت نامطلوب علاوه بر کاهش محصول، خصوصیات فیزیکی خاک از قبیل بافت، ساختمان، پایداری، جرم مخصوص ظاهری، تخلخل، نسبت پوکی، هدایت هیدرولیکی، نفوذپذیری و نیز خصوصیات شیمیایی خاک نظیر واکنش خاک، هدایت الکتریکی، CEC و خصوصیات تعذیهای و خصوصیات بیولوژیکی از جمله جمعیت ریزجانداران مفید خاک را تحت تاثیر قرار میدهد که پیامد آن بایرشدن اراضی، رهاشدن و بیابانی شدن زود هنگام آنهاست.
غلامی افزود: خاکها به عنوان پالایندههای طبیعت محسوب میشوند و علاوه بر اینکه تأمینکننده مواد غذایی هستند، خاصیت تصفیهکنندگی نیز دارد. این خاصیت خاک در اثر خواص فیزیکی آن یعنی عمل نفوذ آب از منافذ، خواص شیمیایی آن یعنی جذب سطحی و تبخیر و خواص زیستی آن یعنی تجزیه و فساد مواد آلی حاصل میشود.
عضو کمیته علمی کنفرانس ملی رودخانه کارون با تاکید بر اینکه حیات فردای خاک خوزستان در گروه حیات امروز رودخانه کارون است، خاطرنشانکرد: هرگاه خاک در اثر فعالیتهای انسان وضعی پیدا کند که دیگر نتوان از آن بهترین نوع بهرهبرداری را به عمل آورد، میگویند که خاک آلوده شده است و آلودگی خاک یعنی شروع کاهش تدریجی کیفیت و بازدهی خاک و سرانجام غیر قابل استفاده بودن و رهاشدن این منبع عظیم حیات. بنابراین توجه ویژه به حیات کارون از بالادست تا خروجیترین نقطه و حفاظت از حوزه و زیرحوزههای آبخیز آن از ضایعه مرگ تدریجی خاک که همانا پیامد آن غیرقابل استفاده شدن خاک و تبدیل اراضی مستعد به اراضی بیابانی جلوگیری میکند.