آغاز ساخت پل سد کارون ۳ پس از ۱۰سال
عصر جنوب: خبر شروع ساخت پل سه بلوطک بر روی دریاچه سد کارون ۳ که به ظاهرخبر خوبی بود اما بعد از اتفاقات ناگواری که در پی زیر آب رفتن مسیر دسترسی روستاییان رخ داد به مثابه نوش داروی پس از مرگ سهراب می ماند.
۱۰ سال از زمان آبگیری سد کارون سه که باعث شد پل قدیمی گدار شهپیر ایذه زیر آب برود می گذرد؛ اتفاقی که در نتیجه آن هشت هزار روستایی و عشایر بختیاری ساکن درحد فاصل منطقه باجول تا روستاهای ‘سادات حسینی’ در شمال شرق شهرستان در بن بست و مسایل متعددی گرفتار شوند.
در حریم دریاچه کارون سه ۶۳ روستای کوچک و بزرگ واقع هستند که به دنبال آبگیری سد، بیش از نیمی از آنها عرصه و اعیان و بقیه بخشی از اراضی خود را از دست داده اند.
بخشدار دهدز گفت: پیش از آبگیری سد کارون ۳ محور باجول – شیوند راه دسترسی روستاییان بود و قرار شد به دلیل زیر آب رفتن آن، تا زمان ساخت محور اصلی(طرفین پل)، جاده مواصلاتی موقت از دنباله رود از مسیر چهار ده با عبور از گویله، تنگه قاف، شیوند، منطقه غریبی ها و سادات حسینی برای تردد روستاییان ساکن این مناطق احداث شود.
به گفته جمشید بندر از زمان آبگیری سد تا اواخر سال گذشته کاری در این زمینه صورت نگرفته بود و از شش ماه قبل عملیات احداث جاده طرفین این پل در دو جناح دریاچه سد کارون ۳ آغاز شده است.
بنا به اعلام مجری طرح، راههای جایگزین سد کارون ۳ و ۴، به دلیل نبود جاده دسترسی در این سال ها، روستاییان و عشایر از طریق سامانه حمل ونقل دریایی(بارج) عرض دریاچه کارون ۳ را برای رسیدن به مقصد می پیمودند که از نهم آبان ۹۱ موضوع به آب و برق خوزستان واگذار شد و پیش از آن در اختیار شرکت آب نیرو بود.
اگر چه از زمان آبگیری سدکارون۳ تاکنون بیش از هشت سیلاب با دبی بیش از دو هزار مترمکعب بر ثانیه توسط این سد مهار شده اما بی توجهی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، مجری طرح در زمینه بهسازی و ساخت راه های این روستاها، شاهد وقوع اتفاق های ناگواری بودیم که دو مورد اخیر آن در حدود یک سال گذشته رخ داده است.
یکی از این حوادث ناگوار عصر روز نهم مرداد و دیگری در شامگاه پنجم بهمن پارسال رخ داد.
در حادثه مرداد یک دستگاه مینی بوس به همراه ۱۶ سرنشین که روی بارج قرار داشتند به داخل آب سقوط کرد و در نتیجه ۱۲ نفر جان خود را از دست دادند.
در حادثه بهمن ماه پارسال نیز راننده ای با وانت خود سوار بر لنج در دریاچه سد کارون ۳غرق شد و جان خود را از دست داد.
به دنبال سفر وزیر نیرو برای بررسی ابعاد این حادثه در مرداد ۹۲، مقرر شد ۱۰۰ میلیارد ریال برای ساخت پل دسترسی برای جایگزینی تردد روستاییان از طریق بارج در مسیر مزبور اختصاص داده شود.
۱۵ماه از آن زمان می گذرد و به تازگی عملیات ساخت پل شروع شده و به اذعان متولیان امر این کار در صورتی که اعتبارات بموقع دریافت شود و توقفی در کار نباشد در خوش بینانه ترین حالت ۲۷ ماه و به عبارتی دو سال و اندی زمان می برد.
هم اینک علاوه بر هشت هزار نفر ساکنان ۳۵روستای مناطق باجول تا سادات حسینی و دو هزار نفر از جمعیت روستاهای ‘بارز’ و ‘شوارز’ چهار محال و بختیاری به طور مستمر و روزانه برای دسترسی به مناطق شهری ایذه به ناچار برای رساندن خود به این مناطق برای پیمودن عرض رودخانه و به دلیل نبود جاده دسترسی از بارج استفاده می کنند.
فرماندار ایذه می گوید: ساکنان روستایی این مناطق همواره در معرض خطر سقوط به داخل رودخانه قرار دارند و با برنامه ریزی های آب نیرو در واقع این همه روستایی باید دو سال و اندی دیگر هم صبر کنند تا پل ساخته شود.
بنا به گفته رامین شیروی مجری طرح راه های جایگزین سد کارون ۳ و ۴ روستاییان تا آن زمان همچنان به ناچار باید از بارج برای تردد استفاده کنند.
وی گفته طرح احداث مسیر طرفین پل شامل ۴٫۵ کیلومتر جاده با عرض ۹ متر و ۴۷۰ متر تونل است که با توجه به وجود زمین های کشاورزی، باغ ها و منابع طبیعی، نیازمند تملک زمین است که این موضوع به موازات عملیات اجرایی در دست انجام قرار دارد.
به گفته شیروی قرارداد ساخت پل به اوایل سال برمی گردد که در این مدت کارهای عملیات تجهیز کارگاه در جناح چپ روستای سادات حسینی، انجام پلان اصلی و گودبرداری انجام شده است.
معاون راه روستایی سازمان راه و شهرسازی خوزستان به ایرنا گفت: ساخت این راه مطالبه چندین ساله مردم منطقه است و زمان شروع و اتمام ساخت آن بستگی به نحوه رفتار معارضان و موافقت یا موافقت نکردن آنان در واگذاری اراضی دارد.
اتابک زراسوند افزود: ساخت چنین راهی شاید سال ها زمان ببرد اما انتظار می رود بخشدار، فرماندار و نماینده شهرستان در مجلس شورای اسلامی نهایت تلاش خود را در این زمینه به کار گیرند.
وی اضافه کرد: انتظار می رود متولیان امر برای حل این مساله که سال ها زمان برده و به عنوان یکی از مطالبات جدی مردم منطقه است معارضان را پای میز مذاکره برای تملک اراضی بیاورند.
زراسوند گفت: پتانسیل مورد نیاز برای کار آماده است و امید می رود مردم و مسوولان در تعاملی جدی این طرح را به سرانجام برسانند.
مجری طرح راه های جایگزین سد کارون ۳ و ۴ افزود: پیش از این طرح برای ایجاد مسیر ارتباطی بین ساحل غربی دریاچه کارون ۳ و ساحل شرقی و به تبع آن دسترسی به استان چهارمحال و بختیاری نسبت به ایجاد مسیر بارز – خرسان – چالدران مشتمل بر ۲۰ کیلومتر جاده روستایی، ۷۹۱ متر تونل و پل ۹۴ متری اقدام شد که این مسیرها در دست بهره برداری قرار دارد.
حال عملیات ساخت پل سه بلوطک به طول ۴۲۷متر و عرض ۱۲٫۱ متر روی دریاچه کارون ۳ ، به عنوان طولانی ترین پل ترکه ای کابلی کشور آغاز شده و به گفته شیروی با تزریق منابع اعتباری مورد نیاز ۲۷ ماه به طول می انجامد.
جهانبخش قلاوند فرماندار ایذه با انتقاد از تاخیر رخ داده در ساخت پل و راه های دسترسی جایگزین گفت: وقتی پروژه ای ملی و در این سطح تعریف می شود باید تمام ابعاد آن مورد توجه قرار گیرد چرا که تبعات ناشی از وقفه و تاخیر در اجرای آن بار مالی و خسارت های جانی و مالی را برای مردم در بردارد.
وی به ایرنا افزود: با توجه به سختی های کار و طرح های مشابه ساخت پل سه بلوطک به اطمینان سه سال زمان خواهد برد.
قلاوند گفت: در این مدت در کنار ترابری دریایی جاده ای از سمت چهارده به سمت شیوند هم ساخته می شود.
وی با اشاره به طول ۱۴کیلومتری این محور اظهار کرد: هم اینک قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا در محور چهارده – شیوند فعال بوده و پس از اتمام ساخت آن، این جاده به منظور برقراری راه زمینی به صورت موقت مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
قلاوند افزود: ترابری دریایی مورد استفاده برای تردد روستاییان استاندارد نیست اگر چه با توجه به حوادث اخیر از جلیقه نجات و برخی اقدام های ایمنی استفاده می شود اما با توجه به مصنوعی بودن دریاچه سد از آنجایی که مردم هنوز با فرهنگ استفاده از ترابری دریایی دراین گونه دریاچه ها آشنا نیستند همواره خطر جان اهالی را تهدید می کند.
وی گفت: بارج مورد استفاده به منظور تردد دریایی هم استاندارد نیست و نیازمند مراقبت بیشتری است.
قلاوند ادامه داد: سازمان آب و برق خوزستان و وزارت نیرو باید پاسخ گو باشند؛ وقتی پروژه ملی اجرا می کنند و مناطق روستایی آسیب می بیند باید در سریع ترین زمان ممکن چاره ای اساسی در این زمینه اندیشیده شود.
وی اضافه کرد: به دنبال آبگیری سد کارون ۳ ، علاوه بر این که ۶۰روستا زیر آب رفت با مهاجرت انبوه روستاییان به مناطق شهری روبرو بودیم که این موضوع به کشاورزی منطقه آسیب های جدی زد.
تمام مسوولیت های سد کارون ۳ به عهده شرکت آب نیروست و سازمان آب و برق خوزستان تنها متولی ترابری دریایی در دریاچه این سد است.
نادر افشاری معاون بهره برداری سد و نیروگاه سازمان آب و برق خوزستان هم گفته که این سازمان به تمام تعهدات خود در قبال ترابری دریایی پایبند بوده و استانداردهای لازم برای تردد روستاییان روی بارج های در نظر گرفته شده رعایت می شود.
سد کارون ۳ یکی از بزرگ ترین سدهای کشور است که روی رودخانه کارون در جنوب غربی ایران احداث شده و نیروگاه این سد با تولید سالیانه چهار میلیارد و ۱۷۲میلیون کیلووات ساعت انرژی یکی از بزرگترین نیروگاه های برق آبی کشور به شمار می رود.
در کنار تمام انتقادهای وارده به این طرح که هدف از احداث سد و نیروگاه کارون ۳، تامین بخشی از برق مورد نیاز کشور و نیز کنترل سیلاب های مخرب است امید می رود با اتمام بموقع جاده های دسترسی و پل مورد اشاره رضایت اهالی روستاهای حاشیه سد جلب و دیگر شاهد اتفاق های ناگوار نباشیم.
ساختگاه سد و نیروگاه کارون ۳، در ۲۸ کیلومتری شرق شهرستان ایذه و در فاصله ۶۱۰ کیلومتری مصب رودخانه کارون در شمال شرقی استان خوزستان است.
گزارش از امیر خانزاده – ایرنا