تخلیه فاضلاب‌های شهرهای مجاور، کشاورزی و صنعت در رودخانه کارون
عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان از تخلیه ۲۰۰ هزار مترمکعب فاضلاب شهری اهواز به رودخانه کارون خبر داد.
محمدجواد اشرفی در جلسه شورای حفاظت کیفی رودخانه کارون که امروز (۱۴ مهرماه) در استانداری خوزستان برگزار شد، اظهار کرد: فاضلاب شهری همه شهرهایی که رودخانه‌های کارون و دز از آن‌ها عبور می‌کنند، وارد رودخانه کارون و دز می‌شود.
وی افزود: در حال حاضر تنها دزفول تصفیه‌خانه فعال دارد که ۵۰ درصد جمعیت این شهر را پوشش می‌دهد و ۵۰ درصد دیگر فاقد تصفیه‌خانه است. البته این تصفیه‌خانه فعال نیز به دلیل مشکلات فنی، کارایی لازم را ندارد و پساب ورودی به رودخانه بالاتر از استانداردهای مجاز است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان بیان کرد: سایر شهرها از جمله اهواز نیز در شبانه‌روز تقریبا ۲۰۰ هزار مترمکعب از ۲۴ نقطه، پساب در رودخانه کارون تخلیه می‌کنند. پساب شهرهای آبادان، خرمشهر و شهرهای کوچکتر عبوری مانند ویس، ملاثانی و شوشتر نیز وارد رودخانه کارون می‌شود.
وی گفت: بزرگترین معضل در حوزه پساب‌ها، در خصوص پساب‌های شهری است. در مورد فاضلاب‌های کشاورزی نیز کانون‌های پراکنده و متمرکز داریم؛ کانون‌های متمرکز عمدتا در حوزه شرکت‌های کشت و صنعت هستند که هفت واحد کشت و صنعت نیشکر داریم. پساب شرکت نیشکر امام خمینی(ره) وارد کارون و پساب شرکت نیشکر دهخدا وارد هورالعظیم می‌شود.
اشرفی بیان کرد: پساب شرکت نیشکر جنوب اهواز نیز توسط یک کانال اصلی در تالاب شادگان تخلیه می‌شود که به عنوان بخشی از حق‌آبه تالاب تلقی می‌شود هر چند مطلوب نیست. پساب سایر شرکت‌های کشت و صنعت نیز پس از بازچرخانی و چند مرتبه استفاده وارد رودخانه‌های کارون و دز می‌شوند.
وی تصریح کرد: در مورد پساب کانون‌های پراکنده کشاورزی نظارتی نمی‌شود و تمام پساب‌ها وارد رودخانه می‌شوند. با وجود استفاده از سموم و کودهای شیمیایی در شرکت‌های نیشکر و کشت و صنعت‌ها، پساب آن‌ها مناسب‌تر است و مشکل خاصی در این زمینه نداریم اما در خصوص پساب کانون‌های پراکنده کشاورزی، میزان سموم و کودهای شیمیایی استفاده‌شده در این اراضی بیشتر است و طبیعتا میزان این سموم نیز در رودخانه کارون بیشتر است که باید سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در خصوص تحویل سموم و کودها و همچنین آموزش استفاده صحیح از این کودها اقدام کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان افزود: در حال حاضر کارخانه کاغذسازی پارس، کارخانه نیشکر هفت تپه، یک شرکت در شوشتر، کارخانه قند دزفول و پالایشگاه آبادان فاقد تصفیه‌خانه هستند و پساب این واحدها با کیفیت بسیار نامناسب وارد رودخانه کارون می‌شود.
وی گفت: در یک ماه گذشته پالایشگاه آبادان حجم قابل توجهی از مواد هیدروکربنی را به رودخانه اروند وارد کرد که تبعات محیط زیستی زیادی داشت.
اشرفی افزود: با توجه به قدیمی بودن فاز یک پالایشگاه آبادان، امکان مدیریت صحیح پساب‌ها وجود ندارد. فاز ۲ پالایشگاه آبادان در حال اجرا است که انتظار داریم با تکمیل شدن این فاز، تخلیه مواد هیدروکربنی به اروند و بهمنشیر به حداقل برسد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان بیان کرد: در حال حاضر در خوزستان ۶۱ بیمارستان داریم که ۱۸ بیمارستان از این تعداد در حوزه کارون و دز قرار دارند. خوشبختانه بیمارستان‌ها عمدتا به جز چهار بیمارستان، دارای پکیج‌های تصفیه هستند و برابر اندازه‌گیری‌های ادواری، پساب را با کیفیت قابل قبول وارد شبکه‌های شهری می‌کنند و به طور مستقیم وارد رودخانه نمی‌کنند.
وی افزود: تنها بیمارستان ارتش دزفول به هیچ وجه تابع مقررات و دستورالعمل‌های سازمان محیط زیست نیست و نمی‌دانیم پساب این بیمارستان چه می‌شود؟ البته گاهی به دلیل مشکلات فنی یا راهبری، بیمارستان‌ها در خصوص دفع فاضلاب دچار مشکل موقت می‌شوند که سریع مشکل رفع می‌شود.
اشرفی گفت: پساب مراکز پرورش ماهی به ویژه در رودخانه گرگر شوشتر برای ما مشکل ایجاد کرده است. در این محدوده، پساب این مراکز با حجم قابل توجه و کیفیت بسیار نامناسب وارد رودخانه گرگر می‌شود که EC رودخانه را بسیار بالا می‌برد و بر کیفیت رودخانه کارون اثرگذاری دارد.
وی افزود: در سال‌های گذشته تصمیماتی در خصوص مدیریت و بازچرخانی پساب این مراکز گرفته شد که این تصمیمات اجرا نمی‌شوند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: مجتمع پرورش ماهی آزادگان با وسعت یک هزار هکتار در محور اهواز – آبادان قرار دارد و زهاب آن وارد تالاب شادگان می‌شود که کیفیت قابل قبولی دارد و اجازه تخلیه غیر مستقیم به این تالاب داده شده است.