زلزله یا هارپ!؟
عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: بازار شایعات زلزله از زلزله داغتر شده است، اگر هر دو هفته یکبار شاهد وقوع زلزله در یک شهر از ایران هستیم تقریبا هر دو دقیقه یکبار با موجی از دریایخروشان شایعات زلزله در شبکههایمجازی برخورد میکنیم. این موج گاهی چنان هیبت و قدرت دارد که حداقل یک ربع ما را به خود مشغول میکند و در نهایت با فکر به اینکه زلزله قابل پیشبینی نیست، به تفکرات منفی و مخرب خود پایان میدهیم. بله درست است زلزله نزدیکتر از همیشه و درست بیخ گوشمان است و هر روز با ما نجوای آمدن و بازگشت میکند، اما بازار شایعات را چه کنیم؟! اثر مخربتری از زلزله دارند. زلزله یک بار به خواست خدا آمده و هر که اجلش رسیده با خود میبرد، اما شایعات زلزله گویی کمکم جان میستادند. اخیرا نیز خبر از احتمال دست اجنبی و خرابکاری امنیتی به گوش میرسد. هارپ زمزمه صفحات مختلف اینترنتی شده؛ هر روز ساکنان مناطقی از ایران فیلم یا عکسی از رویت نور عجیب و صدایی مهیب آپلود میکنند و باز جریانی از تشویش و نگرانی در جامعه پدید میآورند. آیا راه درستتری برای مواجهه با زلزله نداریم؟ نمیتوان جای ارسال و سینه به سینه گرداندن شایعه زلزله، راههایایمنی و اقداماتضروری در هنگام زلزله را برای دیگران ارسال کنیم. فرض کنید خدای ناکرده هم اکنون زلزله بیاید. اطلاع از شایعه احتمال زلزله بالاتر در یک شهر مهمتر است یا آنکه بدانیم در هنگام وقوع زلزله و در حین خواندن این متن چه باید بکنیم؟ شایعات پی در پی جز ایجاد و تشدید تشویش و نگرانی برای ما چه دارند؟!
از زمان وقوع زلزله ۳/۷ دهم ریشتری در مرز عراق و کرمانشاه – حوالی ازگله (کرمانشاه) که پسلرزههای آن به کشورهای مجاور هم رسید- تاکنون حرف و حدیثهای بسیاری در مورد ارتباط وقوع این زلزله و همچنین زلزلههای پس از آن با «پروژه هارپ» مطرح شده که البته معاونامنیتی وزارت کشور ارتباط زلزله با پروژه هارپ را رد کرده و میگوید که هیچمبنای علمی ندارد. سردار محمدحسین ذوالفقاری در پاسخ به این سوال که در روزهای ۲۹ آبان ماه و ۲۱ و ۳۰ آذرماه نور عجیبی در آسمانهای ایلام، تبریز، شوشتر، مسجد سلیمان، گتوند و لالی با صداهایی عجیب توسط اهالی رویت و شنیده شده است، گفت: ما همچنین موضوعاتی را در فضای مجازی دیدیم و در همین حد در جریان هستیم و هیچگزارش رسمی در این باره نداشتیم. ردههای نظامی و ردههای پدافند هوایی هر کدام در حوزههای خودشان فعال هستند و اگر موضوع خاصی باشد به ما اعلام میکنند. او درباره ارتباط پروژه هارپ با زلزلههای اخیر در ایران، اظهار داشت: ما در این زمینه نمیتوانیم اظهارنظری کنیم؛ زیرا هیچگزارشی از هیچمرجع علمی، نظامی و غیرنظامی به ما نرسیده است؛ من هم مثل شما شنیدم و اصلا مبنای علمی و تخصصی ندارد. گفتنی است؛ در دانشنامه عمومی ویکی پدیا در خصوص این پروژه نوشته است: برنامه پژوهشی یونوسفر فعال با فرکانس بالا معروف به هارپ (HAARP)،یک پروژه پژوهشی است که در سال ۱۹۹۳ برای بررسی و پژوهش درباره لایه یونوسفر با استفاده از امواجرادیویی تاسیس شده است. هارپ پروژهای علمی است و از طریق آن دانشمندان با ایجاد تغییراتی در یونوسفر که دورترین و ناشناختهترین بخش جو زمین است امکان مطالعه در مورد آن را پیدا کرده و آن را به صورت یک آزمایشگاه طبیعی درمیآورند. هارپ این کار را با امواج رادیویی فرکانس بالا که توسط رادارهای خود منتشر میکند، انجام میدهد. بخشی از این امواج در ارتفاع ۱۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتری از سطح زمین جذب شده و باعث افزایش شتاب الکترونها در آن منطقه و در نتیجه گرم شدن یونوسفر میشوند. در حالت عادی لایه یونوسفر دارای دمایی معادل ۱۴۰۰ درجه سانتیگراد است که در اثر این تحریک انرژی فراوانی در آن به وجود آمده و در نتیجه دما تا ۲۰درصد افزایش مییابد و این ناحیه به حالت انبساطی در میآید.
تفکری غیرعلمی و بیاساس
پدر علم زلزلهشناسی ایران در گفتوگو با «آرمان» با رد شایعه بروز زلزله به دلیل پدیده هارپ میگوید: هارپ یک فرضیه و ایده در ارتباط با ایجاد امواج و فرستادن آن در هواست. بنابر این فرضیه، فرستادن این امواج به جو هوایی کشورها عملکردهای آب و هوایی زمین را دچار اختلال میکند. بهرام عکاشه میافزاید: هنوز اثبات نشده است که امواج ساخته شده با فرکانس بسیار بالا در کشور مبدا بتوانند سبب اختلال در جو کشور مقصد شوند و اختلال به وجود آمده در جو بر سطح اراضی این کشورها اثر گذاشته و سبب اختلال در عملکرد زمین شود. او خاطرنشان میکند: نیروی دریایی آمریکا علاقهمند به اطلاع از صحبتهای خلبانهای روسی درحال پرواز در یونوسفر و در ارتفاع ۷۰۰ کیلومتر از سطح زمین بود و این ایده در آمریکا شکل گرفته است. عکاشه میافزاید: نیروی دریایی آمریکا میپنداشت مکالمه این خلبانان با یکدیگر و پایگاههایزمینی در ارتباط با موضوعاتی علیه منافع ملی آمریکاست، بنابراین فرکانسهای خاصی تحتعنوان «High Frequency» به منظور اطلاع از محتوای گفتوگوی آنها به جو میفرستاد. او میگوید: حال برخی ادعا دارند این فرکانسهای بالا از ارتفاع ۶۰۰ کیلومتری بر سطح زمین اثر میکنند و باعث اختلال در آن میشوند، این دیدگاه همچنان اثبات نشده است. عکاشه میافزاید: هرچند ایستگاههای فرستنده و گیرنده این امواج باید بسیار پیشرفته باشند، اما این موضوع تنها در سطح فرضیه است و مربوط به مسائل نظامی، امنیتی و… نمیشود. او تاکید میکند: هیچکارشناسی در دنیا تاکنون ثابت نکرده هارپ عامل زلزله است و عامل زلزله نیروهای داخل زمین هستند. در پوسته زمین و حتی در ارتفاع کم از سطح آن درجه حرارت ۶۰۰-۵۰۰ درجه است؛ احتمال اینکه این میزان درجه حرارت قادر به ایجاد اختلال در پوسته زمین باشد، بسیار محتملتر است تا آنکه بگوییم امواجی در ارتفاع ۶۰۰ کیلومتری و بالای سر انسانها به زمین فرو رفته و باعث اختلال در عملکرد زمین، فعال شدن گسلها و زلزله میشوند و منطق بشر این عامل را برای زلزله بسیار بعید میداند. زلزله به دلیل درجه حرارت بالای اعماق زمین و همچنین نیروی پوسته زمین و صفحات کره زمین ایجاد میشود. علاشه تصریح کرد: تصور کنید ظرفی پر از آب و دربسته روی اجاق گاز باشد و روی آن چند لیوان بگذاریم، هنگامی که درجه حرارت آب درون ظرف به ۱۰۰ درجه میرسد، در ظرف پرتاب شده و لیوانها را میشکند. باتوجه به درجه حرارت بالای زمین مسلم است که لایهها و گسلهای زمین حرکت کرده و شکسته شده و ایجاد زلزله میکنند. او خاطرنشان میکند: در یکی، دو دهه گذشته در ایران زلزله قابلتوجهی به منظور تخلیه انرژی در لایههای زمین در ایران وجود نداشته است، حال این انرژی به حد نهایت خود رسیده و زمین تاب تحمل آن را ندارد، بنابراین در اقصی نقاط کشور انرژی زمین در حال تخلیه شدن است. انرژی زمین همواره نباید جمع شود و نیاز به تخلیه دارد و همزمانی این لرزهها کاملا اتفاقی است، زیرا این پدیده هیچمحاسبهای ندارد. عکاشه میافزاید: دلایل واهی مانند هارپ، چرخیدن زمین دور خورشید، قرارگیری در نیمه هر ماه و… که این روزها علل بروز زلزله عنوان میشوند، هیچیک واقعیت ندارند. امواج قدرت بمباران و تخریب مناطقی از کره زمین را دارند اما این امواج قادر نیستند از فضا به عمق ۲۰۰کیلومتری زمین رفته و زلزله تولید کنند.