عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: قاسم منصور آل کثیر: نخل‌ها شباهت بسیاری با انسان‌ها دارند. واحد شمارش نخل‌ها، «نفر» است. نخل مثل انسان اگر سرش بریده شود، می‌میرد. اگر آب از سرش بگذرد نیز مرگش حتمی است. نخل‌ها مثل انسان‌ها قهر می‌کنند. اما «قهر نخل» شاید سال‌ها طول بکشد. در باور نخلداران جنوب چنین روایتی وجود دارد که اگر نخلی از نخلدارش ناراحت شود، قهر می‌کند و شاید تا یک سال یا بیشتر، ثمر ندهد. اصولا به طور کلی محیط زیست و به طور خاص برخی درختان و گیاهان نزد مردم جنوب خصوصا اهوازی‌ها، مقدس و دارای احترام هستند. نخل یکی از درختان مقدسی است که بسیار توسط اهوازی‌ها مورد احترام قرار می‌گیرد. تا جایی که آن را در مقام یک انسان می‌دانند. البته نوع برخورد مردم اهواز با نخل، دارای پیشینه است.

نخل در بسیاری از کتب مقدس آسمانی بارها مورد اشاره قرار گرفته است. در روایات آمده پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) می‌گوید: «اکرموا عمتکم النخله؛ فإنّها خلقت من بقیه طین آدم» یعنی: نخل عمه شما است و آن را مورد کرامت قرار دهید چراکه از گِلی خلق شده که انسان از آن خلق شد. قهر ِ نخل، یکی از «میراث‌های معنوی» نخلداران اهوازی به حساب می‌آید. میراثی که به دلیل مشکلات محیط زیستی در آستانه فراموشی است.

نخلداران اعتقاد دارند که نخل مثل یک دوست از انسان دلخور می‌شود و حتی قهر می‌کند. نخلداران اصولا برای جلب رضایت نخل ِ قهر کرده، با او به گفت‌وگو می‌نشینند. گپ و گفتی دوستانه. گاهی حتی از دستش دلخور می‌شوند و او را تهدید به کتک می‌کنند، در این بین، شخصی به عنوان واسطه بین نخل و نخلدار می‌آید و از طرف نخل، قول می‌دهد که نخل دست از قهر بردارد و سال جدید ثمر دهد.

نخل از دیرباز بر تمامی جنبه‌های زندگی مردم و مناسبات فرهنگی اجتماعی و اقتصادی اقوام و مناطق مختلف تاثیر داشته است. از نقش‌های مانده بر اشیا و یادمان‌های پیش از تاریخ و عیلامیان تا دوران تاریخی متاخر. نشانه‌های متعددی از دیرزیستی درخت نخل در آثار تمدن ملل بزرگ عهد باستان وجود دارد که دال بر قداست و جایگاه ویژه آن است. موطن اصلی این درخت در بین‌النهرین و در کشور باستانی بابل (شمال عراق امروزی) است. بصره در عراق و خوزستان در ایران از مراکز مهم نخل در منطقه هستند.

ناصر خسرو در سفرنامه‌اش نوشت کیلومترها راه را زیر سایه نخلستان‌های خرمشهر یا (محمره) آن زمان و آبادان طی کردم. اما اکنون با نابودی بخش زیادی از نخیلات جنوب، مشخص نیست در آینده نزدیک نخلی می‌ماند که دلخور شود و قهر کند؟ اهوازی‌ها شاید بتوانند نخل ِ قهر کرده را راضی کنند اما باید مراقب باشیم طبیعت با ما قهر نکند…

http://www.etemaad.ir/Default.aspx?NPN_Id=957&pageno=12