گزارش؛ پسر بلوط و نهالهایش
پسر بلوط خوزستان کار خود را از سال ۸۸ و با کاشت یک نهال کُنار آغاز کرد و سال به سال تعداد را افزایش داد. سال دوم ۲۰۰ نهال، سال سوم ۳۰۰ نهال و سال چهارم ۵۰۰ نهال کاشت؛ نهالهای گوناگون… از بلوط گرفته تا کنار و انجیر کوهی و بادام.
«احمد قلاوند» ۲۶ ساله همان پسر بلوط خوزستان است. او ساکن روستای تاک آب بخش الوار گرمسیری اندیمشک است و باغ کوچکی در روستا احداث کرده و سعی دارد درخت بلوط را احیا کند.
محل رشد درخت بلوط بیشتر در جنگلهای شمال استان است؛ همچون لالی و مسجدسلیمان. پسر بلوط که در دیاری بلوطخیز زندگی میکند، نمیتواند ببیند بلوطهای دیارش روزی دیگر نباشند.
پسر بلوط در کنار کاشت نهالهای گوناگون و تلاش برای احیای گونه بلوط، یک فعالیت محیط زیستی بسیار مهم دیگر هم انجام میدهد که قابل ستایش است؛ نجات آبزیان در معرض خطر.نهالهای زیادی کاشتم
این فعال محیط زیست جوان به همشهری میگوید: اولین بار نهال را در قوطی حلبی کاشتم. سال اول فعالیتم فقط کنار میکاشتم. سال ۸۸ بود. بعدش گونه بلوط الوار گرمسیری را که به دلیل بیماریهای لاعلاج و خشکیدگی رو به زوال بود، احیا کردم که متأسفانه هیچ توجهی به آن نمیشود. نهالهای بسیاری را هم در طبیعت و شهر کاشتم.
قلاوند میگوید: در یک سال گذشته تعداد زیادی نهال بین علاقهمندان کاشت نهال توزیع کردم.
تفاوت بذر و نهال
این فعال محیط زیست خوزستانی با اشاره به بذرکاری به عنوان یک فعالیت مهم خود توضیح میدهد: تفاوت بذرکاری با نهالکاری مانند تفاوت بین نوزاد بزرگ شده با شیر مادر در مقایسه با نوزادی است که با غیر از شیر مادر بزرگ شده باشد.
پسر بلوط خوزستان میافزاید: تفاوت عمده دیگر این است که نهال مدام نیاز به آب دارد و هر روز باید به آن آب داد؛ اما بذری که در خاک کاشته شود پس از رشد نیاز به آب چندانی ندارد و فقط از باران تغذیه میکند. مهمتر آن که هزینه بذرکاری نسبت به نهالکاری کمتر است. ایراد دیگر نهال این است که از یک بذر اصلاحشده به وجود میآید.
دیدار خشک و خالی مسئولان از باغ بلوط
قلاوند درباره دیدار مسئولان از باغ بلوطش میگوید: بارها به مسئولانی که برای دیدن باغم آمدند، گفتم میتوانند هر چند نهال که میخواهند ببرند و استفاده کنند تا گونههای بومی جایگزین گونههای غیربومی شوند؛ اما هیچ یک از آنها با چنین هدفی به من مراجعه نکرد و مراجعه آنها در حد بازدید از باغ بود.
این فعال محیط زیست درباره انواع گونههای گیاهی که در باغ خود به عمل آورده، میگوید: باغ من شامل درختان بلوط، بنه، داغ داغان، کلخینگ، کنار، نخل، انجیر کوهی، مورد وحشی (معطر)، بادام، شاهتوت، گلمحمدی، پوشش درختچهای جاز است که در روزهای تعطیل و عید میزبان بازدیدکنندگان از نقاط مختلف است.
کاشت گونههای بومی به صرفهتر است
پسر بلوط با تأکید بر به صرفه بودن گونههای بومی نسبت به گونههای غیربومی بیان میکند: بومیها با اقلیم سازگارترند؛ اما گاهی به این بهانه که ریشه قوی گونههای بومی در خاک گسترده میشود و به لولهکشی درون زمین آسیب میرساند، کاشت آنها را متوقف میکنند. در حالی که فقط درخت کنار ریشهای قوی دارد؛ مثلا نخل اینگونه نیست. ریشه آسیبرسانی ندارد؛ اما خیلی جاها میبینیم که کنوکارپوس غیربومی را جایگزین گونه بومی نخل کردهاند.
نجات آبزیان در کنار کاشت نهال
این دوستدار محیط زیست درباره سایر فعالیتهای محیط زیستی خود که شامل نجات آبزیان است، میگوید: در پاییندست رودخانه «بالارود» انواع ماهی، خرچنگ و قورباغه به دلیل خشکسالی و خشک شدن پایین دست رودخانه در حال تلف شدن بودند که به همراه تعدادی از دوستان آنها را نجات دادیم و آنها را به سرچشمه رودخانه که آب وجود داشت، منتقل کردیم. او میگوید: متأسفانه حدود ۳۰ درصد از آنها تلف شدند. به اداره محیط زیست شهرستان اطلاع دادیم که چنین اتفاقی در حال رخ دادن است، اما کسی مراجعه نکرد.
ادامه نهالکاری
پسر بلوط که با دستمزد کارگری امرار معاش میکند، با وجود مشکلات مالی و داشتن یک پدر بیمار که هزینههای درمانش سنگین است، با علاقه زیاد و با دست خالی به پیش میرود و نهالکاری را ادامه میدهد.
او بارها نهالهایی را که آب دهی و کوددهی کرده است، بدون دریافت هیچ هزینهای به علاقهمندان بخشیده و تا حالا هیچ نهالی را نفروخته است.
گزارش از: سمیه تیاری/**