عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: چغازنبیل بخش به‌جامانده از شهر “دوراونتش” در نزدیکی شوش (شهر باستانی) در استان خوزستان است که در سال ۱۹۷۹ به عنوان اولین اثر ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

محوطه تاریخی چغازنبیل در استان خوزستان واقع در جنوب غربی ایران در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش قرار گرفته است. چغازنبیل در اوایل قرن ۱۳ قبل از میلاد توسط پادشاه ایلامی “اونتاش نپیریشا” در نزدیکی رود دز ساخته شد و “دوراونتاش” به معنی قلعه اونتاش نام گرفت. در مرکز شهر معبد عظیمی به صورت ۵ طبقه بنا شد که امروزه دو طبقه از آن پابرجاست. این معبد “ذیگورات” نام دارد که به دو تن از خدایان بزرگ ایلامیان اهدا شده است؛ خاورشناسان چغازنبیل را نخستین ساختمان مذهبی ایران می‌دانند.

دورتا دور ذیگورات را دیواری احاطه ‌کرده و خارج از این حصار بقایای اندکی از خانه‌های شهر دیده می‌شود. در گذشته دورتادور شهر نیز دیواری قرار داشته که طول آن حدود چهار کیلومتر برآورد می‌شود. در زاویه شرقی شهر و در نزدیکی حصار خارجی، کاخ‌های شاهی قرار داشته‌اند. در زیر یکی از این کاخ‌ها پنج مقبره زیرزمینی کشف شده است که احتمالا به خانواده شاه تعلق داشته‌اند. در طرف مقابل شهر و بر روی ضلع شمال غربی حصار خارجی مخزنی برای آب موجود است.

“چغازنبیل” که نام باستانی معبد است، واژه‌ای محلی و مرکب از دو واژه “چُغا” در زبان لری به معنی “تپه” و زنبیل” به معنی “سبد” است که اشاره‌ای است به مکان معبد که تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه می‌کردند.