سیلاب در خوزستان هر روز روستاهای بیشتری را قربانی می کند. در چهارمین روز طغیان رودخانه دز هر روز از به زیر آب رفتن روستاهای بیشتری خبر می رسد.
با طغیان این رودخانه از بامداد پنجشنبه، سیلاب پس از اندیمشک و شوش روز جمعه به شوشتر رسید. ۳۴ روستای بخش شعیبیه شوشتر هنوز درگیر سیلاب هستند. تاکنون ۱۶ روستا زیر آب رفته و سیل برخی روستاها را نیز تهدید می کند. حجم آب در روستاها و مزارع، حکایت از خسارت های سنگین به بخش شعیبیه شوشتر دارد.
سیل ابتدا وارد روستای ‘یشان سخی’ شد و سپس یبیله، دهول، عبدالنبی، بیت ایریح، عیله، بیت شیخ ثامر، یزآب، بیت شیخ رحمه، بیت شیخ حسین، بیت خضیر، بیت حسن الطلال، بیت زروگ، بیت جاسم، بیت مولا و بیت یثیل را هم در بر گرفت. روستاهای بیت الحتوت، بیت مریوش و بیت فنیان هم کم کم در خطر سیلاب قرار دارند.

* در انتظار سیلاب، با دست خالی
در جاده های روستایی پردست انداز ‘شعیبیه’ هیچ اثری از یگان های امدادی و ماموران هلال احمر نیست.
در کنار جاده اصلی هر روستا برخی بیل به دست تجمع کرده اند تا آخرین توان خود را برای سد کردن راه سیل، بکار بگیرند؛ اما تلاش بیهوده است. آب از روستاهای بالادست به سمت پایین دستی ها در حرکت است.
‘ عباس ‘ از اهالی روستای ‘بیت حتوت’ به همراه برادرها و پسرعموهایش روبه روی مزارع گندم آماده برداشت نشسته است. از چشمان سرخ شده اش معلوم است که چندین شبانه روز نخوابیده است. او می گوید: هیچ کمکی به ما نشده است و دیگر کاری از دست ما هم برنمی آید، آب در روستا بالا آمده و سیل به مزارع گندم نفوذ کرده، و تنها اقدام این بوده که وسایل خود را روی پشت بام خانه ها تل انبار کرده ایم.
تعدادی از جوانان برای کمک رسانی به شعیبیه آمده اند. همچنین چند وانت بار پر از آب و مواد غذایی، کمک های مردمی ‘شهرک اندیشه و علم الهدی’ را بین روستاها توزیع می کنند. تاکنون هفت روستا را سرکشی کرده اند. با وخیم شدن وضعیت سیل زدگان، این کمک های مردمی دومین روز است که به روستاها ارسال می شود.
روستائیان پیش بینی می کنند که تا امشب، سیلاب همه روستاها و مزارع را فرا گیرد.
روستای ‘بیت حسین الفریح’ در محاصره سیل است اما آب به داخل خانه ها نرفته است.
‘فاخر’ یکی از اهالی می گوید: مردم با ساختن سیل بند تا حالا جلوی نفوذ آب را گرفته و در مقابل سیل مقاومت کرده اند که امیدواریم هر چه زودتر آب فروکش کند.
او با بیان اینکه تاکنون کمکی به این روستا نشده است، ادامه می دهد: سه روز پیش اعلام کردند که روستا را تخلیه کنید ولی ما نمی توانستیم همه زندگی خود را رها کنیم، فعلا زنها و بچه ها را نزد بستگانمان در شهر ‘گوریه’ برده ایم و وسایل خانه را روی پشت بام ها گذاشتیم تا ببینیم چه می شود.
این کشاورز که همه محصول خود را از دست داده اظهار می کند: شنبه شب فقط هشت چادر در گوریه توزیع شد و اعلام کردند هر کس چادر می خواهد برای تحویل آن به شوشتر برود اما در این شرایط هیچکس نمی تواند به مرکز شهرستان برود.

* یزآب؛ ۱٫۵ متر زیر آب
بیشترین خسارت به روستای ‘یزآب’ وارد شده است. سیلاب روز شنبه این روستا را غافلگیر کرد و اکنون ارتفاع آب حدود ۱٫۵ متر است.
اهالی معتقد هستند که این روستا مرتفع تر از سایر روستاهاست و نباید دچار آبگرفتگی می شد اما کانال نیشکر در نزدیکی این روستا باعث سیل و خسارت به روستا شده است.
‘عاصی’ از اهالی این روستا می گوید: کانال بتونی شرکت کشت وصنعت نیشکر شعیبیه در مسیر سیلاب ساخته شده که باعث بازگشت سیلاب به روستاها شده است، وگرنه این روستاها را نباید آب می گرفت.
او می افزاید: از شرکت نیشکر خواستیم که با شکستن بخشی از کانال موافقت کند تا با هدایت سیلاب به کانال ها جلوی آبگرفتگی روستاها را بگیریم اما ظاهرا برای مدیران منطقه، خسارت به روستائیان و مزارع مهم نبوده است.
به گفته وی، امروز روستاهای بیشتری به همین دلیل دچار سیل شده اند، در حالی که در گذشته سیلاب این روستاها را نمی گرفت و در سیل سال ۷۳ مردم، با شکستن کانال نیشکر توانستند روستاها را نجات دهند.
عاصی ادامه می دهد: ساختمان ها در حال ریزش هستند و هلال احمر فقط برای تصویربرداری از روستا آمده و تاکنون کمکی به اهالی منطقه نکرده است.
این کشاورز با اشاره به سیل بندی که در روستا ساخته شده می گوید: این سیل بند مربوط به ۲۵ سال پیش است و تاکنون ترمیم نشده به همین دلیل تاب مقاومت در مقابل سیل را نداشت و با برگشت سیلاب شکست و روستائیان را غافلگیر کرد.
وی با اشاره به از بین رفتن همه محصول روستائیان اظهار می کند: بیمه همه خسارت را تقبل نمی کند، زیرا بیمه بر اساس سند خسارت پرداخت می کند، در حالی که برای همه این اراضی، که زمین های آبا و اجدادی ما هستند، به ما سند نمی دهند.
راضی عنافچه عضو شورای بخش شعیبیه نیز می گوید: خدمات دهی به روستاها ضعیف و امکاناتی که به روستائیان داده شده بسیار کم بوده است.
وی می افزاید: در مرحله نخست شش تا هفت دستگاه لودر به ما دادند که کفاف نمی داد.

* نابودی ۴۶ هزار تن گندم
فرماندار شوشتر می گوید: تاکنون ۱۴ روستای این بخش زیر آب رفته و پیش بینی می شود شش روستای دیگر نیز در ساعات آینده دچار آبگرفتگی شود.
حیدر نجفی با بیان اینکه سه روستا به صورت ۱۰۰ درصد تخریب شده اند، می افزاید: قرار است ۲۰ دستگاه بیل مکانیکی به ما داده شود، که در این صورت می توانیم ۱۳ روستا را با مزارع آنها به صورت کامل نجات دهیم.
وی ضعف خدمات رسانی به روستاهای سیل زده را تایید می کند و می گوید: کاری که انجام شده در حد رفع آلام مردم سیل زده و خسارت دیده نبوده است.
نجفی توضیح می دهد: در وهله نخست سعی کردیم جان مردم را نجات دهیم به همین دلیل مدارس شهر گوریه را برای انتقال و استقرار روستائیان آماده کردیم اما روستائیان حاضر به ترک محل زندگی خود نشدند زیرا نمی توانستند خانه و دام خود را رها کنند؛ از سوی دیگر با توجه به خشکسالی های گذشته و خشک بودن رودخانه ها باور نمی کردند خسارت سیل به این شدت باشد.
به گفته وی، شعیبیه در تولید گندم در خوزستان رتبه بالایی دارد اما با این سیلاب محصول ۴۶ هزار تن گندم را از دست داده است و برآورد خسارت پس از فروکش کردن آب انجام می شود.
رئیس ستاد بحران شوشتر، نقش کانال نیشکر را در سیلاب روستاها رد می کند و می افزاید: جلوگیری از وقوع سیل امکانپذیر نبوده است و وضعیت جغرافیایی منطقه به صورتی است که به ناچار سیل همه منطقه را فرامی گرفت و راهکار شکستن کانال برای جلوگیری از سیل یک روش علمی نیست.
وی تاکید می کند: سیل در روستاهای یشان سخی، عیله، عبدالنبی، رمانه، بیت ایریح فروکش کرده و ساکنان آنها به زودی می توانند به روستا بازگردند.
نجفی با بیان اینکه تا زمانی که وضعیت عادی شود آب شرب بسته بندی تامین می شود، می گوید: خانه هایی که سیلاب در آنها فروکش می کند باید سمپاشی شود.

* یک گزارش متفاوت
آمار بخشدار شعیبیه از روستاهای سیل زده اما متفاوت است.
قاسم نبهانی می گوید: از میان ۳۴ روستای غرب شعیبیه که در معرض طغیان رودخانه دز هستند، ۱۱ روستا را سیل تهدید می کند و فقط پنج روستا با جمعیت حدود دو هزار نفر دچار آبگرفتگی شده اند.
وی می افزاید: هم اکنون پنج روستا تخلیه و دام ها نیز منتقل شده اند که ارتش و سپاه و هلال احمر در کمک رسانی به روستاها همکاری کرده اند.
به گفته وی، از ۴۲ هزار هکتار زمین کشاورزی این بخش، حدود ۱۶ هزار هکتار زیر آب رفته است.
وی با بیان اینکه ۳۸ دستگاه ماشین آلات راهسازی به مناطق سیل زده ارسال شده، می گوید: سه نقطه به عنوان اردوگاه سیل زدگان آماده شده که ۵۰۰ زن و کودک در آنها مستقر شده اند که آب و نان و کنسرو بین آنها توزیع می شود.
نبهانی اظهار می کند: سیل بند قدیمی منطقه ترمیم و شکستگی های آن تعمیر شد اما فایده ای نداشت.
وی با اشاره به حضور مقتدایی استاندار، سیاحی معاون عمرانی استاندار و بالدی مدیرکل مدیریت بحران استانداری در روزهای اخیر در منطقه می گوید: وعده تحویل ۲۰۰ تخته چادر به منطقه داده شده است.
نبهانی یکی از دلایل خدمات رسانی نامناسب را نبود همکاری مردم با مسئولان و سوءاستفاده برخی از مردم از امکانات تحویل داده شده عنوان می کند که باعث شده خدمات به درستی توزیع نشود.
* سکوت پس از طغیان
اگر چه طغیان رودخانه دز سروصدای رسانه ای بسیاری داشت؛ اما سرنوشت سیل زدگان با سکوت خبری همراه بود. تا جایی که مردم شعیبیه در شبکه های اجتماعی نسبت به این بی توجهی واکنش نشان دادند و درخواست کمک کردند.
آیا ۲۰ دستگاه بیل مکانیکی برای نجات ۱۳ روستای شعیبیه محقق می شود؟

گزارش از نادره وائلی زاده

عصر جنوب را در در تلگرام دنبال کنید… (کلیک کنید)