رد انسانهای اولیه در شرق خوزستان
عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: فصل دوم بررسی باستانشناسی محوطههای پارینهسنگی حاشیه دشت ایذه در استان خوزستان به شناسایی و ثبت مشخصات ۵۹ غار و پناهگاه صخرهای از دوران پارینهسنگی جدید، فراپارینهسنگی و اوایل نوسنگی در منطقه منجر شد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، مژگان جایز سرپرست هیات باستان شناسی و عضو هیات علمی پژوهشکده باستانشناسی با اعلام این خبر گفت: فصل دوم بررسی غارها و پناهگاههای صخرهای دوران پارینهسنگی در بخشهای شمال و شمال غربی دشت ایذه در حاشیه تالاب میانگران متمرکز بوده و به صورت پیمایش فشرده در کوهپایههای مناطق خونگ یارعلیوند، کمالوند، خونگ اژدر و منطقه پرچستان صورت گرفت.
به دلیل ساختارهای کارستی در کوهپایههای دشت ایذه تعداد فراوانی غارها و پناهگاههای صخرهای در منطقه وجود دارد که در دامنه بیش از نیمی از آنها آثار سطحی به صورت دستساختههای سنگی از دوران پارینهسنگی مشاهده میشود.
وی با اشاره به پیشینه فعالیت های باستان شناسی در این محوطه گفت: مطالعات پارینهسنگی در دشت ایذه از دهه ۵۰ خورشیدی به سرپرستی هنری رایت باستانشناس آمریکایی آغاز و بعد از انقلاب اسلامی در دهه ۱۳۸۰ به صورت پراکنده ادامه یافت.
به گفته این باستان شناس، از سال گذشته این مطالعات به صورت متمرکز در منطقه صورت گرفته که فصل نخست آن در پاییز ۱۳۹۷ منجر به شناسایی و ثبت مشخصات ۶۹ محوطه شد و فصل دوم آن نیز در سال ۱۳۹۸ شناسایی ۵۹ محوطه دیگر را به دنبال داشت. مجموعا با مطالعات دهه ۸۰ تاکنون ۱۴۷ غار و پناهگاه صخرهای در حاشیه دشت ایذه در شمال شرق استان خوزستان مورد شناسایی، ثبت مشخصات، پلانبرداری و نمونهبرداری کنترلشده آثار سطحی قرار گرفتهاند.
سرپرست هیات باستان شناسی، از دیگر یافتههای فصل دوم بررسی دشت ایذه به شناسایی و ثبت مشخصات ۳۶ هاون سنگی صخرهای اشاره کردکه در صورت همزمانی با غارها و پناهگاههای صخرهای میتوان در زمینه بازسازی معیشت مردمان شکارگر-گردآورنده اواخر پارینهسنگی در منطقه در مورد آنها مطالعه کرد.
وی افزود: از دیگر فعالیتهای صورت گرفته در فصل دوم بررسی پارینهسنگی دشت ایذه که با همکاری متخصصان سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی انجام شده، استخراج مغزههای رسوبی از بستر تالابهای میانگران و بندون است که مطالعه آنها به بازسازی دیریناقلیم در دشت ایذه کمک میکند و بر اساس آنها میتوان متوجه شد شکارگران-گردآورندگان دشت ایذه اواخر پارینهسنگی در چه شرایط آب و هوایی زندگی میکردند.
عضو هیات علمی پژوهشکده باستان شناسی گفت: دشت ایذه با تنوع منابع معیشتی که امکانات کوهپایه، دشت و منابع آبی را در کنار ساختارهای آهکی غاری و پناهگاهی جهت ایجاد سرپناه به طور همزمان برای مردمان دوران پارینهسنگی فراهم می کرده است، یکی از مناطق پراهمیت در زمینه بازسازی الگوهای معیشتی و جابهجاییهای جمعیتی گروههای انسانی در انتهای دوران پارینهسنگی محسوب میشود.
جایز با اشاره به اینکه مجوز فصل دوم بررسی باستانشناسی محوطههای پارینهسنگی حاشیه دشت ایذه در استان خوزستان از طرف پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شده است تصریح کرد: مطالعات آینده در این منطقه بر ادامه بررسیها در سایر بخشهای دشت و کاوش در محوطههایی متمرکز است که دارای نهشتههای فرهنگی از دوران پارینهسنگی هستند.