عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: استاندار اصفهان بابت تصویب طرح #انتقال_آب_کارون و احیای زاینده رود از رئیس‌جمهور تشکر کرد.

به گزارش عصرجنوب- رضایی که دوروز پیش از تصویب طرح انتقال آب کارون در هیات دولت خبر داده بود، از این طرح به عنوان یکی از رویداد های مهم تاریخی و سیاست های راهبردی و سرنوشت ساز در نجات اقلیم اصفهان نام برد، او روز گذشته هم از این طرح به عنوان “بهترین مصوبه” یاد کرده بود.

پیش از این اعضای مجمع نمایندگان اصفهان در اعتراض به حذف بودجه‌ طرح های انتقال آب به صورت دسته جمعی استعفا داده بودند. استعفایی که هیچ‌گاه در مجلس بررسی نشد.

 ۱۸ نماینده استان خوزستان نیز در تقابل با مجمع نمایندگان اصفهان، در روز ابلاغ بودجه‌ی سال ۱۳۹۸ توسط رئیس جمهور، با تجمع مقابل تریبون مجلس، مانع از سخنرانی روحانی شدند. این اقدام نمایندگان خوزستان واکنش علی لاریجانی رئیس مجلس را درپی داشت.

اقدامی که خوزستانی ها تنها آن را یک شوی تبلیغاتی بی اثر دانستند.

ماجرا از اوایل دهه ۶۰ آغاز شد

تا پیش از جدی شدن طرح های انتقال آب بین حوزه ای در دهه ۶۰، تنها تونل کوهرنگ ۱ در سال ۱۳۲۷ اجرا شده بود. این تونل در دوره پهلوی برای انتقال سالانه ۲۲۵ میلیون تا ۳۲۰ میلیون متر مکعب آب به زاینده رود حفر شد.

با پایان یافتن جنگ، در سال ۱۳۶۲ “سمینار ملی بررسی مسائل آب استان یزد” با پیام عالی ترین مقام اجرایی وقت (میرحسین موسوی) برگزار شد. نخست وزیر وقت طی پیامی به این سمینار آورده بود: «در رابطه با تامین آب از مناطق دیگر نباید به هزینه‌های آن توجه شود. چراکه تامین آب برای استان یزد جنبه حیاتی دارد.»

در دهه ۶۰ و ۷۰ با اجرای طرح های کوهرنگ ۲ ، کوهرنگ ۳ ، بهشت آباد، قمرود و چشمه لنگان، بیشترین بودجه ی دولت ها به طرح های انتقال آب و سدسازی اختصاص یافت.

طی ۳ دهه پس از انقلاب اسلامی، در استان خوزستان که یک سوم آب های جاری خوزستان در آن جریان داشت، سدهای شهید عباسپور، کارون ۳، کارون ۴، کرخه، گتوند و مسجدسلیمان با صرف بودجه های گزاف دولتی احداث شد. 

طرح هایی که به گفته عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، بسیاری می‌دانستند که سیاست‌های آبی نادرستی است ولی اعتراضی نکردند و سکوت پیشه کردند. سکوتی که امروز کشور به ورشکستگی در بخش آب رسانده است.

دهه ۸۰ و آغاز بحران های زیست محیطی در خوزستان 

به گفته ی دبیر انجمن دوستداران محیط زیست خوزستان از اوایل دهه ۸۰ هم‌زمان با آبگیری سد کارون ۳ پدیده گرد و غبار در استان تشدید شد و از ابتدای دهه ۸۰ به یکباره موجی از طوفان های پی در پی گردو خاک جلگه همیشه سبز خوزستان را دربرگرفت.

مدیرکل محیط زیست خوزستان خشک شدن هورالعظیم در پی اجرای طرح های انتقال آب و سدسازی ها (ازجمله سد کرخه) و همچنین اجرای پروژه های نفتی در این منطقه را از از دیگر عوامل تشدید پدیده ی گردوغبار در خوزستان می داند.

مردم تجمع‌کننده که از شهرهای مختلف خوزستان خود را به ساحل کارون در اهواز رسانده بودند در اعتراضی مسالمت آمیز پلاکاردهایی حاوی شعارهایی به دو زبان عربی و فارسی در مخالفت با اجرای طرح انتقال آب در دست داشتند.

یک هفته بعد، دومین تجمع با حضور ده‌ها هزار نفر در ساحل غربی کارون در شهر اهواز برگزار شد. تجمعی که همزمان بود با اعلام اهواز به عنوان آلوده ترین شهر جهان و حمایت معصومه ابتکار معاون وقت رئیس جمهور و عبدالحسین مقتدایی استاندار وقت دولت نخست روحانی از تشکیل کمپین یک میلیون امضا و تشکیل زنجیره انسانی برای حفظ محیط زیست خوزستان

 به گفته سرپرست اداره کل هواشناسی خوزستان، در دهه ٩٠ عمدتا منبع گرد و خاک های خوزستان داخلی بوده است.

عالی ترین مقام خوزستان و ایستادگی در برابر دولتی ها

در مهرماه همان سال، استاندار وقت خوزستان انتقال آب از سرشاخه های کارون را کاری غیر قانونی دانست و اظهار داشت: انتقال آب از سرشاخه های کارون بحثی اجتماعی است و مدیران ذینفع استان های دیگر نباید به این طرح، ابعاد سیاسی بدهند.

گردوخاک های سال ۹۳ و اعتراض مردم خوزستان مقابل استانداری

در بهمن سال ۹۳ و طوفان شدید گردوخاک که حدود یکهفته استان را به تعطیلی کشاند، ده ها نفر از شهروندان شهرهای مختلف خوزستان با برگزاری تجمعاتی مقابل استانداری خوزستان خواستار رسیدگی به وضعیت نابسامان خوزستان شدند.

تجمع کنندگان شعارهایی چون “نفت و آب را بردید، فقط گردوخاک برایمان ماند” از عبدالحسین مقتدایی مقابله با طرح های انتقال آب را خواستار شدند.

در همان زمان معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست اعلام کرد: طرح های انتقال آب کارون هیچ مجوزی از سازمان حفاظت محیط زیست ندارند.

معصومه ابتکار اضافه کرد: شورای عالی آب ۲ جلسه اختصاصی برای رودخانه کارون برگزار کرده و برنامه جامع احیای این رودخانه را تصویب کرده است.

معاون عمرانی استاندار خوزستان هم گفت: با تلاش های صورت گرفته و مستندات ارائه شده، عملیات اجرایی تونل انتقال آب بهشت آباد از برنامه های وزارت نیرو حذف شده است.

آسیب به زیرساخت خوزستان/ دستور مقام معظم رهبری و سفر هیات دولت به خوزستان 

در ششم بهمن‌ماه ۹۵؛ با پیش‌بینی فعال‌ شدن چشمه گرد و خاک جنوب شرق اهواز موج جدیدی از گردوخاک در بهمن ماهی دیگر به سمت خوزستان آمد. گردوخاکی که ۱۱ شهر خوزستان را به خاموشی کشاند و آب شرب را بر روی چندمیلیون خوزستانی بست. طی این مدت تلفن های همراه نیز با اخلال مواجه گردید و ادارات و مدارس با تعطیلی چندین روزه همراه شد. این موضوع حدود یکماه خوزستان به حالت تعطیل و نیمه تعطیل کشاند.

با به وجود آمدن بحران یکماهه در خوزستان، در نیمه دوم بهمن ماه سال ۹۵ مردم خوزستان بارها در خیابان های اهواز دست یه اعتراض زدند.

چهارم اسفند؛ رئیس جمهور به خوزستان آمد

در پی اظهارات مقام معظم رهبری درباره مسائل خوزستان و همچنین تداوم مشکلات استان و فشار افکار عمومی و اعتراضات مردمی نسبت به این مشکلات، اعلام شد که رئیس جمهور پنجشنبه (پنجم اسفندماه) به منظور بازدید از کانون‌های ریزگرد و حضور در جلسه ستاد ملی مقابله با ریزگردها در سفری یک روزه عازم خوزستان خواهد شد.

مردم در تجمعات و راهپیمایی های اعتراضی خواستار توقف طرح های انتقال آب و رسیدگی به وضعیت خوزستان شدند.

کار به سازمان ملل متحد رسید

پس از یک ماه آسمان غبارآلود در خوزستان و موج اعتراضات مردم در فضای مجازی و استفاده از هشتک please visit ahwaz در توییتر  اریک سولهایم معاون دبیرکل و رییس برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد به مردم خوزستان پاسخی دو قسمتی داد و در اینستاگرام خود نوشت:‎ “من از مردم خوزستان و شهر اهواز تشکر می‌کنم که اوضاع هولناک شهر خود را با من در میان گذاشتند.” او پیشنهاد کرد: “ایران تالاب ها را بهتر از قبل مدیریت کند، درخت کاری بیشتر انجام شود و مدیریت بهتری روی اب صورت بگیرد.”

بودجه ٣٣٠‌میلیارد تومانی در بودجه ۹۶ برای مقابله با ریزگردها تصویب شد

مهاجرت از خوزستان

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی خوزستان در شورای برنامه ریزی استان گفته است: “بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال۹۵، خوزستان رتبه نخست مهاجر فرستی در کشور را به خود اختصاص داده است.”

شریعتی استاندار خوزستان هم معتقد است مشکلات ساخته شده توسط دست بشر ازجمله عوامل اصلی مهاجرت از خوزستان است. این مشکلات می تواند از به وجود آمدن معضلات محیط زیستی درپی سدسازی و انتقال آب گرفته تا پدیده ی نامیمون ریزگرد ها و آلودگی های صنعتی و استخدام غیربومی و احساس تبعیض و …. باشد.

هدایت الله خادمی نماینده مردم خوزستان در مجلس نیز به خبرگزاری خانه ملت گفته است: “با توجه به معضلات متعدد زیست محیطی مشخص نیست خوزستان تا ده سال آینده جای زندگی باشد.”

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی مشکلات زیست محیطی خوزستان را ناشی از سوءمدیریت می داند و می گوید: در چند سال اخیر دستکم ۴۰۰ هزار نفر از خوزستان به سمت شمال کشور مهاجرت کرده اند.

مهاجرت در خوزستان اغلب شامل افرادی با وضع مالی متوسط رو به بالا و نخبگان می شود که این موضوع زنگ خطر جدی برای آینده خوزستان را به صدا درآورده است.

موضوع آب خوزستان و امنیت

نماینده ولی‌فقیه در استان خوزستان با اشاره به گرایش‌های سیاسی و تجزیه‌طلبی به عنوان اهداف دشمن در راه‌اندازی شبکه‌های ماهواره‌ای گفته است: این مسئله اقتضا می‌کند که هوشیار باشیم و دشمن را کم حساب نکرده و درصدد کنترل آن باشیم. بدون هیچ تردیدی، مهم‌ترین مسئله برای استان خوزستان عبارت است از اینکه این مقدار آبی را که خدای تبارک‌وتعالی به عنوان نزولات آسمانی و رحمت نازل می‌فرمایند باید در خدمت مردم و منطقه‌ای باشد که سایر شرایط را دارند و محتاج هم هستند.

همچنین آیت‌الله حیدری با تأکید بر اینکه تصمیم‌گیری در مورد آب خوزستان باید در شورای عالی امنیت ملی انجام شود، گفت: این خواسته تمامی علما، بزرگان و مردم استان خوزستان است و از دبیر شورای امنیت ملی خواستار اجابت آن هستیم.

نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری افزایش بیکاری در خوزستان را یکی دیگر از تبعات طرح‌های انتقال آب عنوان کرد و گفت: بنا بر برخی آمارها، نرخ بیکاری در خوزستان دوبرابر میانگین کشوری است.

او همچنین تاکید دارد: اختلالات امنیتی در خوزستان، سراسر کشور را تحت تأثیر قرار داده و انتقال آب از خوزستان به جریان‌های تجزیه‌طلبی و تکفیری در این استان دامن زده است.

از مرگ میلیون ها نخل و گاومیش و هزاران هکتار زمین کشاورزی تا پرکردن تالاب ها با پساب و ادعای وجود مواد رادیو اکتیو

علی ساری نماینده مردم خوزستان در مجلس باعنوان ادعای آبگیری تالاب هورالعظیم با پساب می گوید:‌ یک‌سری مواد رادیواکتیو در تالاب وجود دارد که وقتی آب نباشد با گرد و خاک به سطح شهرها منتقل می‌شوند و بسیار مضرند. همین الان هم آمار برخی بیماری‌ها در خوزستان بالا رفته که یکی از مهم‌ترین دلایل آن مشکلات زیست‌محیطی ازجمله گرد و غبار است.

مدیر تعاونی نخلداران خوزستان با اشاره به مرگ ۶ میلیون نفر نخل در خوزستان می گوید: « در حال حاضر اکثر نخلستان های آبادان و خرمشهر خشک شده اند و تنها اسکلتشان باقی مانده و ثمرده نیستند. عمده نخیلات ما که در شادگان است هم به علت کم آبی  ضربه بزرگی خورده اند حتی نخیلات حاشیه کارون هم از کم آبی و شوری آب در حال خشک شدن هستند. در حال حاضر تعداد نخل های خوزستان از تعداد ۶ میلیون طی ۴۰ سال به یک میلیون رسیده است و با توجه به تاثیر اقتصادی که این نخلستان ها بر معیشت مردم می گذارند، هر آسیبی به آن ها مستقیما بر زندگی مردم اثر می گذارد.»

در همین رابطه امام جمعه موقت اهواز می گوید: ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی خوزستان به کانون ریزگرد تبدیل شده است.

او می گوید: اگر آب خوزستان اضافه است چرا سازمان آب و برق اجازه برداشت آب برای کشاورزی در تابستان را نمی‌دهد؟ اگر آب اضافه است چرا هورالعظیم و تالاب شادگان خشک شده‌اند؟ اگر آب اضافه در خوزستان وجود دارد چرا ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و مراتع خوزستان به کانون ریزگرد تبدیل شده‌اند؟

حیدری اظهارات برخی از مسئولان را که مکرر می‌گویند آب منتقل شده فقط برای آشامیدنی است را دروغ محض می داند و معتقد است: آب چند برابر میزان شرب برای شلتوک کاری، صنعت و کشاورزی به فلات مرکزی کشور منتقل می شود.

وی تاکید دارد: براساس اظهارات کارشناسان باید از کارون و دز ۱۸ میلیارد مترمکعب آب وارد خوزستان شود و وزارت نیرو به دنبال تخصیص ۸ میلیارد مترمکعب است. از کرخه هم به دنبال انتقال آب هستند و می‌خواهند ۸۵ درصد آب کرخه را منتقل کنند.

خوزستان و آب شرب سالم

آب شرب به عنوان اولین نیاز هر انسان در خوزستان به یک مطالبه تبدیل شده است.

علی گلمرادی، نماینده مردم ماهشهر در مجلس وضعیت آب کارون را اسفناک عنوان کرده و گفته است: متاسفانه استان خوزستان به علت خشکسالی و کاهش نزولات آسمانی شرایط خوبی ندارد و با مشکل آب شرب و کشاورزی مواجه است. وی با بیان اینکه آب موجود هم به لحاظ بهداشتی قابل استفاده نیست، افزوده: در خیلی نقاط استان حتی آب لوله‌ها برای شست‌وشوی البسه و ظروف هم استفاده نمی‌شود.

اما یک مدیر‌ حوزه بهداشت معتقد است: وضعیت آب چند شهر از جمله مرکز استان تنها مشکل زیباشناختی  است و از لحاظ میکروبی شاخص ها در حد استاندارد است.

وضع بحرانی در آبادان و خرمشهر

در تیرماه امسال و در پی پیشروی آب دریا از سمت خلیج فارس به اروندرود شوری این رودخانه به ۲۵ هزار میکروموس رسید. این شوری آب به تجهیزات پتروشیمی آبادان آسیب رساند و آب شرب در شهرستان های آبادان، خرمشهر، اروند کنار و مناطق حاشیه ای را غیرقابل استفاده کرد.

بحران آب شرب در این مناطق تا جایی پیش رفت که مردم این مناطق برای تهیه آب بسته بندی قابل استفاده به شهرهای اهواز و ماهشهر سفر می کردند.

نماینده خرمشهر در مجلس شورای اسلامی خشکسالی را یکی از عوامل این بحران خواند و مسئولین استانی وعده پایان ۱۰ روزه پروژه ای را دادند که بیش از یک دهه مردم انتظار آن را می کشیدند. این بحران هم به مانند دیگر مشکلات در خوزستان آنقدر شامل بی توجهی مسئولین شد تا کار به اعتراضات خیابانی مردم و خشونت کشید و نماینده آبادان در واکنش به اعتراضات مردم گفت: مردم اگر آب و آرامش داشته باشند که اسلحه نمی‌کشند تا تیراندازی کنند یا به رگبار ‌ببندند. یک سال و نیم است که وضعیت امروز آبادان و خرمشهر را شفاهی، کتبی و حضوری و تلفنی به ریز و درشت مسئولان تذکر دادم اما به خرج کسی نرفت.

پروژه به خشونت کشیدن اعتراضات مردم آبادان و خرمشهر با سوء استفاده بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونستی همراه شد، پروژه ای که رسانه های معاند و بیگانه به دنبال کشته سازی در آن بودند.

پس از عذرخواهی فرماندار آبادان از مردم، بنا به دستور غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان، آب بهای خرداد و تیر (قبوض آب) مشترکین آبادان و خرمشهر رایگان اعلام شد.

آتش به جان هورالعظیم

تابستان امسال محیط زیست قصد انتقام داشت، انتقامی که مردم خوزستان تاوانش را پس دادند، از ابتدای تیرماه آتش به جان هور افتاد، آتشی که طبق اعلام اداره محیط زیست خوزستان دود آن علاوه بر گاز، حاوی ذرات دوده (ذرات ریز با اندازه ۲.۵ میکرون) بود و حداقل ۲ میلیون خوزستانی را درگیر خود کرده بود. دود حاصل از آتش هورالعظیم که برخی از مسئولین معتقد هستند به صورت عمدی از سوی عده ای در آن سوی مرز رخ می دهد در تابستان گذشته دستکم ۵۰۰ نفر را راهی مراکز درمانی کرد.

پاپی زاده نماینده مردم دزفول در مجلس می گوید علت اصلی و اساسی آتش گرفتن تالاب آبی هورالعظیم را باید در بی آبی تالاب جستجو کرد، بنابراین برای نجات تالاب می‌بایست برگرداندن آب به رودخانه کارون از سرشاخه های دز در اولویت قرار بگیرد تا بتوان به طور ساختاری از تالاب آبی هور العظیم در برابر حوادثی همچون آتش سوزی جلوگیری بعمل آورد.

سوختن گاومیش ها در منطقه رومین شهر بستان در شهرستان دشت آزادگان در اثر آتش سوزی تالاب هورالعظیم

دود ناشی از سوختن تالاب علاوه بر تعطیلی چندروزه ادارات و بانک ها بازهم پای مقامات کشوری را به بحران های ملی خوزستان باز کرد و جهانگیری از رصد اتفاقات و ورود وزارت امورخارجه برای مذاکره با همتای عراقی خبر داد. چندده هزارهکتار از هور سوخت و در نهایت نخستین باران پائیزی ناجی مردم خوزستان شد.

حال ناخوش تالاب بین المللی شادگان

البته که تالاب بین المللی شادگان حال و روز بهتری از هورالعظیم ندارد و چندی پیش رئیس اداره حفاظت محیط زیست شادگان  از خشک شدن نیمه جنوبی و شمالی این تالاب خبر داد.

وی افزود: تنها از قسمت غربی تالاب شادگان مقداری زهاب شرکت کشت و صنعت نیشکر و پساب واحد‌های پرورش ماهی به تالاب وارد می‌شود.

نماینده شادگان می گوید پیشروی آب شور باعث مرگ دستکم یک میلیون نخل و هزاران هکتار زمین کشاورزی و احشام و آتش سوزی های پی در پی در این منطقه شده است – این موضوع مهاجرت بومی های شادگان به اطراف شهرها و افزایش پدیده ی حاشیه نشینی را در پی داشته است.

انتقال آب و امنیت غذایی

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز می‌گوید: هزار خانوار خوزستانی شاخص‌های امنیت غذایی را ندارند.

بنا بر گفته رئیس مرکز بهداشت خوزستان، خشکسالی تاثیری مستقیم بر امنیت غذایی استان‌ها می‌گذارد. نکته جالب این است که خوزستان با داشتن یک‌سوم آب‌های جاری کشور جزو پرآب‌ترین استان‌های کشور است، اما با انتقال آب آن به دیگر استان‌ها سلامت غذایی این استان زرخیز به خطر افتاده است.

استاندار خوزستان: من مجری سیاست های دولت هستم

استاندار خوزستان در سال  ۱۳۹۵ در نشست خبری خود درباره انتقال آب کارون گفته بود: نظر من در ارتباط با انتقال آب با نظر دولت یکسان است. دولت با انتقال آب برای مصارف غیر شرب مخالف است. من بعنوان استاندار خوزستان مجری و اعمال کننده سیاست های دولت هستم و سیاست های من هم منطبق با سیاست های دولت است.

انتقال آب دریای عمان به فلات مرکزی

علی ساری نماینده اهواز معتقد است برای احیای فلات مرکزی تنها راه عملی انتقال از دریای عمان است و نه سرشاخه های کارون که هم اکنون حتی آب شرب خوزستانی‌ها را با مشکل جدی مواجه کرده است‌. او می گوید: این پروژه صرف اینکه به لحاظ اقتصادی هزینه بر است، انجام نمی شود و بدنبال سهل‌الوصول‌ترین مسیر یعنی انتقال از سرشاخه‌های کارون و خزر که کاملا نادرست است، می‌روند.

عصر جنوب – چندی پیش با یکی از دوستان خود که سالها در خارج از کشور بود صحبت میکردم، حیرت زده از جنگ آب در کشوری بود که از شمال و جنوب به حجم نامحدودی از آب دسترسی دارد. ناتوان از هضم حجم مشکلات و تصمیماتی بود که این جلگه سرسبز را به کویری خشک درآورده و هر کس تا فرصتی پیدا می کند از آن می گریزد.

شبهای شاد لب کارون و اروند را به خاطر داشت و زندگی شبانه در شهرهای همیشه بیدار خوزستان، فکر می کرد اکنون خوزستان در کنار پالایشگاه های عظیم و صنایعی که کشور را اداره می کند، باید دارای باغات بزرگ و سرشاری باشد.

زمانی که تبدیل شدن نیازهای اولیه مردم خوزستان به مطالباتی امنیتی را شنید تنها سری تکان داد و ….

قطعا تغییر نوع نگاه مدیران و کوتاه کردن دست مافیایی که ۳ دهه برای دست یابی به سودهای کلان منافع کشور را زیر پاگذاشته است تنها راه حل معضلاتی است که اگر با نگاهی صحیح و واقعی درباره آن تصمیم گیری نشود، در آبنده کشور را با چالش های جدی تر مواجه خواهد کرد.