پرندگان مهاجر به طور عمده به تالاب‌های شادگان، هورالعظیم، میانگران و بامدژ می‌روند و یا در آبگیرها، پارک ملی کرخه، پارک ملی دز و در رودخانه‌ها و خوریات خوزستان لانه می‌سازند.

بر اساس اعلام یک مقام در سازمان حفاظت از محیط زیست ایران، این پرندگان تا اوایل فروردین در پهنه های آبی ساکن خواهند بود.

پرندگان مهاجر در مدت حضور چندماهه خود در جنوب ایران  اقدام به لانه سازی و تخم گذاری در هوای معتدل زمستانی می کنند.

طی سالیان اخیر با خشکی و یا شورشدن تالاب هایی مانند شادگان، و هورالعظیم،این پرندگان به ناچار زیست گاه هایی جدید برای خود پیدا می کنند.

 در همین رابطه رئیس اداره حفاظت محیط زیست شادگان می گوید: پرندگان مهاجری که از شمال و جنوب کره زمین به تالاب شادگان مهاجرت می‌کردند، به علت خشکسالی دیگر به این تالاب نمی‌آیند.

به گزارش عصرجنوب، مجدمی با ابراز نگرانی از وضعیت تالاب ها عنوان کرده است: به دلیل حضور پرندگان مهاجر، تنوع پرندگان در تالاب در گذشته بسیار زیاد بوده ولی امروز گونه های پرندگان مهاجر بسیار انگشت شمار شده است.

عضو گروه محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات اهواز گفته است: جمعیت پرندگانی که فصل تولیدمثل و جوجه‌آوری خود را در خوزستان می‌گذراندند و یا در فصل زمستان به این استان مهاجرت می‌کنند به‌شدت رو به کاهش است.

بهروزی راد تصریح کرده است: گونه “غاز پیشانی‌سفید” و “عروس‌غاز” یکی از گونه‌های نادر در دنیاست که در دهه ۴۰، ۵۰ و ۶۰ به خوزستان مهاجرت می‌کرده و اکنون مسیر مهاجرت خود را تغییر داده و در حال حاضر پس از مهاجرت از سیبری، زمستان خود را در سواحل رود نیل می‌گذراند.

گفته می‌شود سدسازی و رعایت نشدن نیاز آبی تالاب ها، تخلیه پساب‌های آلوده‌ای چون مزارع نیشکر، پرورش ماهی و فولاد، فعالیت های وسیع نفتی، فعالیت واحدهای پتروشیمیایی، تخلیه زباله‌های شهری، تردد کشتی ها و دیگر عوامل ساخته دست بشر از جمله موارد اصلی کاهش چشمگیر مهاجرت پرندگان به زیست های سنتی خوزستان است.

یک فعال محیط زیست از برپایی دامگاه‌هایی بانام محلی محمیه در استان خوزستان خبر داده است که بدون برخورد جدی مسئولان محیط زیست در حال قتل‌عام هزاران گونه مهم پرنده هستند.

ناصر عبیات فعال محیط زیست با اعلام این خبر به فارس می‌گوید: «محمیه» در زبان محلی به زمین‌های وسیع بایر گفته می‌شود که دور آن‌ها را با خاک‌ریز می‌گیرند و در آن‌ها آب رها می‌کنند، سپس با پخش دانه‌هایی مثل گندم، شلتک و… پرندگان مهاجر تازه از سفر برگشته را به این تالاب‌های ساختگی کوچک عادت می‌دهند.

به گزارش عصرجنوب، بنا بر گزارش این فعال محیط زیست، برای به دام انداختن پرندگان، تورهای مخصوص را در زیر آب نصب‌کرده و آن‌ها را به‌صورت دسته‌جمعی شکار می‌کنند، که چیزی حدود بیست میلیون تومان برای محمیه داران خرج برمی‌دارد.

علاوه بر به‌کارگیرى روش دام زمینی یا محمیه، صید از طریق دانه‌های آغشته به سم نیز از روش هایی‌است که چند سالی‌است در خوزستان رایج شده است. این روش صید که کماکان کاربرد زیادى دارد برای صید انواع گنجشگ سانان، قمرى‌ها، مرغابی‌ها، چنگرها و غازها به‌کار گرفته می‌شود و متعاقب استفاده از دانه هاى آغشته به سم براى صید پرندگان، پستانداران هم در نتیجه تغذیه از پرندگان مسموم یا نیمه جان به کام مرگ کشیده می‌شوند.

بازارهای آبادان، خرمشهر، سوسنگرد و کیان اهواز از جمله مراکز اصلی فروش پرندگان صید شده در خوزستان هستند.

بر اساس گزارشات فعالین محیط زیست، تنها در بازار کیان اهواز روزانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ پرنده کشته شده به فروش می‌رسد.

حیمد جنتی، حقوق‌دان و وکیل دادگستری در گفتگو با روزنامه قانون فقر فرهنگی – آموزشی و فقر اقتصادی را ازجمله عوامل اصلی اپیدمی شکار غیرمجاز پرندگان مهاجر می داند.

این حقوق‌دان می افزاید: با نگاهی به کشورهای پیشرفته و کشورهایی که شهروندان در رفاه نسبی زندگی می‌کنند، متوجه می‌شویم این پدیده در این کشورها بسیار کم است؛ در حالی که در کشورهای فقیر همه ساله تعداد زیادی فیل به خاطر عاج‌شان یا پلنگ به دلیل پوستش شکار می‌شوند. اما نکته مهم این است که شکار غیرمجاز حیوانات از موضوعاتی است که نیاز به فرهنگسازی دارد. این حقوق‌دان با اشاره به این موضوع خاطرنشان کرد: برای رفع مشکل شکار غیرمجاز پرندگان مهاجر لازم است در مناطق محل عبور و مرور این پرندگان ابتدا مشکلات اقتصادی کاهش یابد زیرا در صورت کاهش فقر و زمانی که مردم این مناطق در رفاه نسبی زندگی کنند، کمتر اقدام به اعمال خلاف و شکار می‌کنند. در حال حاضر افراد در این مناطق بیکار بوده و مجبور هستند از راه شکار غیرمجاز امرار معاش کنند.همان‌طور که ممکن است افراد به لحاظ فقر، دست به قاچاق مواد مخدر بزنند.

یک عضو مجمع نمایندگان استان خوزستان معتقد است معضلات زیست محیطی زیر سایه ضعف نظارت محیط زیست در حال افزایش است

جواد کاظم نسب الباجی به خبرگزاری خانه ملت گفته است: پرندگان در سفره‌های اغلب مردم دیده می‌شود و محیط زیست در استان هیچ گونه برنامه جامعی برای مدیریت این موضوع ندارد.

این نماینده مردم در مجلس دهم، ادامه می دهد: ضعف عملکرد محیط زیست به گونه‌ای است که حتی نتوانسته نسبت به برگزاری کلاس‌های آموزشی برای مردم اقدام کند البته ضعف عملکرد مسئولان محیط زیست استانی نیز در این قضیه مشهود است.

کاظم نسب یادآور شده: انتظار می رود مسئولان محیط زیست استانی وکشوری پیش از آنکه همانند سال‌های گذشته یک تراژدی غمگین در رابطه با نسل‌کشی پرندگان مهاجر شاهد باشیم با اتخاذ تدابیر ویژه کنترل و مدیریت این معضل را در دستور کار قرار دهد.

نماینده مردم دزفول در مجلس شورای اسلامی افزود: در واقع محیط زیست وظیفه اصلی و ذاتی خود که همانا حفاظت از محیط زیست را رها کرده و  در مورد حوزه هایی که در حیطه اختیاراتش نیست مانند انتقال آب و سدسازی اظهارنظر می‌کند.

وی با بیان اینکه تالاب‌ها و آبگیرهای شمال خوزستان تا پایان فصل سرما محل زیست گونه‌های مختلف بومی و مهاجر است، ادامه داد: متاسفانه ایران طی سال‌های اخیر ایران به قتلگاه پرندگان مهاجر تبدیل شده و زیر سایه ضعف نظارت محیط زیست شاهد خرید و فروش غیرقانونی پرندگان در بازارهای فریدونکنار و کیان اهواز هستیم.