سالهاست که زائران حسینی با پای پیاده از شهرهای اطراف شوش به سمت مرقد دانیال نبی(ع) می روند تا اربعین حسینی را در کنار این آرامگاه برگزار کنند.  بسیاری از یک شب قبل پیاده ‌روی را آغاز می‌کنند تا روز اربعین برای عزاداری آماده شوند. قرار همه در مرقد نبی دانیال(ع) است.

در گذشته هر روستا یک موکب (دسته عزاداری) داشت و روز اربعین موکب‌ های خود را از ابتدای ورودی شهر حرکت داده و مسیر منتهی به مرقد نبی دانیال را با سینه‌ زنی طی می کردند.  اکنون نیز این رسم همچنان ادامه دارد. در شوش اغلب موکب‌ ها به‌ صورت سینه‌ زنی بوده و زنجیرزنی کمتر میان آنها دیده می‌شود. زنجیرزنی ‌ها بیشتر در میان مساجد شهر مشاهده می شود.

مردم روستا‌ها بیشتر به ‌صورت پیاده در مقابل هم می‌ایستند و سینه می‌زنند. برخی دسته‌‌ ها نیز، اشعار عربی «هوسه» یا «یزله» در وصف امام حسین(ع) سر می‌دهند. اما زوار پیاده که از شهر الوان و دیگر روستاهای مسیر اهواز – اندیمشک حرکت خود را شروع می‌کنند، در مسیر ایستگاه‌ های حسینی به استقبال آنها می روند. جوانان نیز در این ایستگاه ‌ها با خوراکی هایی همچون خرما، میوه، چای و قهوه به استقبال زوار می‌روند. برخی نیز دقایقی را برای نماز خواندن و استراحت در این ایستگاه‌ ها می ‌مانند.

شهر شاوور از جمله شهرهایی است که در مسیر حرکت زوار قرار دارد. مردم این شهر از دو تا سه روز قبل از اربعین حسینی با برپایی چادرهایی در اطراف جاده از زوار استقبال می‌کنند.  اهالی این شهر با کمک شهرداری همه ساله ایستگاه‌ های حسینی را با همه تجهیزات برای استراحت زوار در مسیر حرکت آنها قرار می‌دهند. شهرداری این شهر همچنین ساماندهی مسیر حرکت زائران و نظافت این مسیر را بر عهده دارد.

شبیه ‌خوانی و روایتی حسینی

در این میان برای نخستین بار نیز از سوی اهالی روستای «سید محمد تفاخ» شبیه‌ خوانی اربعین نیز برگزار می‌ شود.  شبیه‌ خوانی روستای سید محمد تفاخ (الهدامه) از سال ۸۵ از سوی اهالی این روستا با مدیریت حاج ملا «عزیز هلاکوپور» برگزار شد.  این مراسم در روز اربعین از ساعت ۱۴ تا ۱۷ ادامه دارد. حاج ملا عزیز هلاکوپور از روحانیون این روستا درباره موضوع این شبیه‌ خوانی می‌گوید: موضوع این آیین، برگشت اسرا از شام به کربلا و از کربلا به مدینه است.

وی توضیح می‌دهد: در این شبیه ‌خوانی روایت می‌ شود که در راه بازگشت اهل‌ بیت، یک فرمانده به نام «نعمان ابن بشیر» به دستور «یزید ابن معاویه»  ایشان را راهی می‌کند. اینها در راه برگشت هستند که به دوراهی می‌رسند؛ یک راه به کربلا و یک راه به مدینه. نعمان از حضرت سجاد می‌پرسد که امام، به دوراهی رسیدیم یک راه به مدینه و یک راه به کربلا، چه دستوری می‌دهی؟ امام می‌فرماید بگذار از عمه‌ام حضرت زینب بپرسم.

هلاکوپور ادامه می‌دهد: روایت حول همین داستان به تصویر کشیده و از سوی اهالی این روستا برپا می‌شود.

میزبانان عزاداران

مرتضی هلاکوپور از نوجوانان این روستا نیز یادآوری می‌کند: بسیاری از جوانان این روستا در این مراسم شرکت می‌کنند. آنهایی که نقشی در شبیه ندارند نیز در بیرون از آن مشغول رسیدگی به نذورات و نظم دادن به مراسم هستند.

وی می‌افزاید: ما همه ساله میزبان بازدیدکنندگان بوده و خدا را شکر که سال به سال شاهد حضور بیشتر مردم و علاقه ‌مندان به شبیه ‌خوانی این روستا هستیم.  به گفته وی، بسیاری از مردم روستاهای اطراف نذورات خود را به روستای «سید محمد» می‌آورند و از بازدیدکنندگان پذیرایی می‌کنند.

«رضا نجاتی»  فرماندار شوش، در جلسه شورای اداری این شهرستان با موضوع اربعین حسینی می‌گوید: برای اسکان زوار حسینی علاوه بر آستان حضرت دانیال نبی(ع)، مساجد، حسینیه ‌های اطراف حرم و مدارس این شهرستان نیز آماده شده است.

وی برپایی بیش ۱۰۰ ایستگاه صلواتی در مسیر حرکت کاروان ‌های عزادار برای پذیرایی از عزاداران، استقرار نیروی انتظامی و اورژانس ۱۱۵ و نیز کشیک نانوایی‌ های اطراف حرم حضرت دانیال نبی(ع) را از جمله اقدامات صورت گرفته در این راستا عنوان می‌کند.

فرماندار شوش می افزاید: با توجه به حضور خیل عاشقان ابا عبدالله ‌الحسین(ع) در شوش برای شرکت در آیین اربعین حسینی، برنامه‌ریزی لازم برای تامین امنیت، اقامت، تغذیه، ارائه خدمات پزشکی، ایمن ‌سازی مسیر‌ تردد و فراهم کردن امکانات مورد نیاز صورت گرفته است.

حجت‌ الاسلام سید محمد امام، امام جمعه شوش نیز بر خدمات‌ رسانی به زوار در اربعین حسینی در این شهرستان تاکید می‌کند.

نهضت سبزی ها همه جا

نهضت سبز شوش اخیرا  فعالیت های وسیعی در این شهرستان داشته و همواره از همه فرصت ها برای آگاه سازی شهروندان در اهمیت سبز بودن شهر تلاش کرده است. اعضای این نهضت به صورت داوطلبانه هر یک یا دو هفته اقدام به درختکاری در مناطق مختلف این شهرستان می کنند.

حسن ناصر، مدیر این انجمن می گوید: ما در بسیاری از مراسم های رسمی و مردمی شرکت و اقدام به عضوگیری می کنیم. شهروندان نیز به صورت داوطلبانه ثبت نام و در فعالیت های ما شرکت می کنند.

وی توضیح می دهد: به مناسبت اربعین حسینی نیز در قسمت هایی از شهر غرفه هایی برای ثبت نام رایگان شهروندان شوشی در نظر گرفتیم تا بتوانیم با این کار خداپسندانه شهرمان را بیش از پیش سبزتر کنیم.

پخش مستقیم آیین عزاداری

مدیرکل صدا و سیمای مرکز خوزستان نیز از پخش زنده مراسم عزاداری اربعین حسینی در شهرهای مختلف استان خوزستان خبر می دهد و می گوید: با همکاری دستگاه‌ های فرهنگی به ویژه اداره کل اوقاف و امور خیریه حرکت کاروان‌ های عزادار به سمت شوش دانیال از سوی صدا و سیما پوشش داده می شود.

مسلم رحیمی اظهار می کند: نظیر این مراسم در شهرهای اهواز و شادگان و برای اولین بار در مرز چذابه برگزار شده و حرکت زوار ایرانی به سمت کربلا به صورت زنده از سیمای مرکز خوزستان پخش می شود.

حجت الاسلام سید محمد طباطبایی مدیرکل اوقاف و امور خیریه خوزستان نیز عنوان می کند: در دهه آخر ماه صفر برنامه‌ های شاخصی در بقاع متبرکه استان از جمله حرم مطهر حضرت دانیال نبی(ع) در شوش برگزار می شود.

وی می افزاید: تجمع بزرگ لبیک یارسول الله در ۲۸ صفر و تجمع لبیک یا امام رضا(ع) در سی ‌ام ماه صفر از جمله ویژه‌ برنامه های اوقاف در بقاع متبرکه استان است. حضور هیئت ‌های عزادار از شهرهای مختلف استان خوزستان در آستان مقدس حضرت دانیال نبی(ع) از جمله سنت‌ های عزاداری است که همه ساله به‌ صورت خودجوش در این شهرستان برگزار می‌شود.

از خسرج تا دعبل

اربعین در شوش رنگ و بویی دیگر دارد. مردم از روستاهای خسرج چنانه، چعب و شهرهای الوان، حر (بیت چریم) و شاوور خود را به شوش می رسانند تا نذورات خود را ادا کنند. در پایان مراسم نیز شبیه‌ خوانی در مرقد دعبل خزاعی، از شعرای برجسته شوش که به شاعر امام رضا(ع) مشهور است، برگزار می شود.

—————————-
گزارش: قاسم منصور آل کثیر