رضا مکنون درگفت‌وگو با ایسنا به وضعیت فرونشست‎های پایتخت در سال‌های اخیر اشاره کرد و یادآور شد: فرونشست‌هایی که اخیرا مورد توجه قرار گرفته، ناشی از برداشت‌های بی‎رویه آب‌های زیرزمینی است. برداشت بی‌رویه آب، موجب خالی‌شدن زمین و نشست در آن می‌شود؛ به‌گونه‌ای که در برخی از مناطق همچون تخت‌جمشید به‌دلیل برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، زمین ترک برداشته است.

وی اضافه کرد: ما نباید از اعماق زمین بی‌رویه آب برداشت می‌کردیم؛ چراکه ادامه این روند موجب شده که هر هفته شاهد ۲تا ۳ فرونشست باشیم. ما که تاکنون به آب‌های زیرزمینی توجهی نداشتیم، باید به این مقوله بیشتر توجه کنیم.

این عضو هیأت علمی، با تأکید بر اینکه بحران آب، ناشی از ۲عامل تغییرات اقلیم و عدم‌نفوذ آب به زمین است، گفت: ۱۰تا ۲۰درصد خشکی دریاچه ارومیه متاثر از تغییرات اقلیم است و مابقی آن ناشی از اتفاقاتی که روی زمین رخ‌داده است که از آن جمله می‌توان به الگوهای مدیریتی منابع آب اشاره کرد.

وی با تأکید بر اینکه ایران به سمت گرم‌تر شدن هوا و کاهش بارش‌ها در حرکت است، گفت: هم‌اکنون دمای ایران ۵/۱درجه گرم‌تر شده و این موضوع مورد تأیید همگان قرارگرفته است.

مکنون با بیان اینکه ایران باید خود را با شرایط خشکی منطبق کند، اضافه کرد: براساس الگوی «انطباق(Adaptation)»در ایران از اصفهان تا جنوب کشور دچار خشکی شدید خواهند شد، به‌گونه‌ای که در تابستان ساعات بیشتری از کولر و سیستم‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود.

وی با تأکید بر اینکه در چنین شرایطی، کشاورزی در برخی از مناطق به غیراز کشت گلخانه‌ای منطقی نخواهد بود، افزود: استان‌هایی چون سیستان و بلوچستان، فارس و کرمان از لحاظ شرایط آبی در وضعیت بدتری قرار خواهند گرفت؛ چراکه میزان بارش در این استان‌ها کاهش و میزان دما در آنها افزایش می‌یابد، ضمن آنکه رودهایی چون زاینده‌رود با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شوند.بنا به اعتقاد مکنون، ما با طبیعت نمی‌توانیم مبارزه کنیم، بلکه باید در زمینه‌هایی چون کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای اقدام کنیم.

• هجوم ریزگردهای ترکیه به ایران

پروفسور پرویز کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران در گفت‌وگو با ایسنا با تأکید بر اینکه در گذشته ایران با ریزگردها آشنا نبود، گفت: در ایران بیشتر با طوفان‌های شن و ماسه آشنایی داشتیم و ریزگردهایی که در اهواز بود، منشا خارجی داشت؛ ولی حالا به اندازه‌ای‌ با پدیده ریزگرد مواجه هستیم که به طوفان‌های شن و ماسه هم ریزگرد گفته می‌شود.

وی کانون‌های خارجی ریزگرد را غرب عراق، شرق اردن، سوریه، ‌عربستان و صحرای آفریقا (بخشی که متعلق به مصر است) دانست و ادامه داد: قطر ریزگردهای وارد شده از این کانون‌ها به ایران کمتر از یک هزارم میلی‌متر است و می‌‎تواند هزاران کیلومتر از سطح بلند شود.

پدر علم کویرشناسی ایران، ترکیه را یکی از کانون‌های ریزگرد ایران نام برد و خاطرنشان کرد: با سدسازی‌هایی که از سوی ترکیه روی آب‌های ورودی به رودهای دجله و فرات انجام شده ورودی آب به این دو رودخانه کاهش یافته است؛ ضمن آنکه تالاب‌ها و باتلاق‌های در مسیر این دو رود نیز خشک شده‌اند.

بنابه گفته این استاد دانشگاه، منشا ریزگردها، زمین‌های کشاورزی است که به‌دلیل کمبود آب رها شده‌اند. علاوه بر این احداث چاه‌های نفت و خشک‌شدن تالاب‌ها و باتلاق‌ها و دریاچه‌هایی چون طشک و بختگان از عوامل ایجاد ریزگردهای داخلی هستند.

او احداث چاه‌های نفت و خشک شدن تالاب‌ها و باتلاق‌ها و دریاچه‌هایی چون طشک و بختگان را از دیگر عوامل ایجاد ریزگردهای داخلی ذکر کرد و ادامه داد: یکی از روش‌های مقابله با طوفان‌های شن و ماسه و بیابان‌زایی کاشت جنگل است.