صید و صیادی در هندیجان
عصر جنوب/ asrejonoob.ir: قدمت صید و صیاددر هندیجان به بلندای تاریخ کهن ۳ هزار ساله این بندر در حاشیه مرزی ۹۵ کیلومتری خلیج فارس و در جنوب خوزستان است. مردم تلاشگر این بندر که از نعمت همجواری رودخانه زهره برخوردار هستند، علاوه بر کشاورزی در مسیر اتصال رودخانه زهره با دریا به صید آبزیان دریایی نیز میپردازند.
مردم محلی با شیوههای ساده ای مانند گذاشتن یک بوته خاردار درختچه مغیلان یا همان درره و چرخاندن آن در میان دسته های ماهی و میگو تعداد زیادی از آنها را بین تیغهای این درختچه اسیر و صید میکردند.
روش دیگر استفاده از عبا یا حله و گذاشتن آن زیر آب و بلند کردن آن از سوی ۲ نفر بود که در هر بار مقدار زیادی ماهی و میگو صید میشد. ماهی و میگو پس از صید در گونی مخصوصی با نام چاته قرار میگرفت.
روش دیگر به ویژه برای صید ماهیهای بزرگ مثل میش ماهی با وزن ۱۵ یا ۲۰ کیلوگرم استفاده از نیزه بود که به صورت چنگال امروزی در میآمد و به کاوور معروف بود. با شلیک آن به بدن، ماهی را صید میکردند و آن را با کمک بندی که به نیزه بسته بودند به ساحل میآوردند.
شیوه بعدی استفاده از یک نخ و قلاب یا به زبان محلی نهه بود؛ روش قدیمیتری که ریش سفیدان- که اغلب کشاورز بودند و نخلستان داشتند- از آن استفاده میکردند بستن رودخانه با گذاشتن برگهای نخل و هیزم جلوی خروجی راه ماهیها و میگو ها بوده است.
اما این روزها با اضافه شدن جمعیت و افزایش صید روشها نیز تغییر کرده است و صیادان به اختراع تور ماهیگیری پرداختند که تورها را به دریا می انداختند و ماهیها را محاصره می کردند. در روش دیگر عرض رودخانه بسته یا از لنج و قایق صیادی استفاده میشود.
بندر هندیجان ۲ اسکله معروف به نام بحرکان به فاصله بیش از ۱۰ کیلومتر و سجافی با فاصله بیش از ۱۵ کیلومتر دارد که به مکان تفریح خانوادهها تبدیل شده اند. بخشی از ماهیها در هندیجان علاوه بر مصرف در شهرستان به سایر نقاط کشور و کشورهای دیگر نیز صادر میشود. به صورت کلی حدود ۵۰ درصد صید خوزستان شامل ماهی شوریده، زبیدی، سرخه، بیا، پله، سنگ سر، حلوا و میگو صورتی در این بندر انجام میشود.
ناگفته نماند شغل صیادی هنوز به عنوان مشاغل سخت تصویب نشده است و از سوی دیگر گرانی سوخت، نبود بیمه برای صیادان و گرانی وسایل صید از مشکلات بیش از هزار نفر فعال در این حوزه است.
محمدرضا شعبانی هندیجان